به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از ایران اقتصادی تنها چند روز پس از شوک سیاسی که به واسطه درگیری نظامی حماس با رژیم صهیونیستی به بازار ارز وارد شد، به دلیل تغییر نکردن مؤلفه‌های بنیادین این بازار و عملکرد موفق بانک مرکزی، حباب موقتی شکل گرفته در قیمت ارز و طلا تخلیه شد و اکنون نرخ ارز در بازار غیررسمی در یک قدمی پیش از التهابات منطقه‌ای رسیده است.
با وجود موج‌سواری دلالان و رسانه‌های معاند و خبرسازی درباره صعودی شدن نرخ ارز، این صعود ماندگار نبود و به‌سرعت حرکت عکس به خود گرفت. در حالی برخی گروه‌ها برای افزایش نرخ ارز فضاسازی می‌کردند که دست بانک مرکزی به عنوان بازارساز پرتر از همیشه است. از یک سو اجرای سیاست‌های بهینه اقتصادی از جمله تثبیت اقتصادی از سوی این بانک باعث کاهش قابل توجه سفته‌بازی در بازارهای مختلف شده است و افت ۱۳.۶ درصدی نرخ رشد نقدینگی در دولت سیزدهم چشم‌انداز روشنی از آینده تورم نشان می‌دهد و از سوی دیگر با دیپلماسی قوی دولت سیزدهم طی ماه‌های اخیر میلیاردها دلار از منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کشورهای مختلف آزاد شد و در اختیار بانک مرکزی قرار گرفت، به طوری که ۵.۵ میلیارد یورو منابع مسدودی در کره جنوبی و ۱.۷ میلیارد دلار از دارایی‌های کشور در لوکزامبورگ در اختیار بانک مرکزی ایران قرار گرفته است؛ همچنین علاوه بر موارد گفته شده، می‌توان به در دسترس قرار گرفتن بیش از ۱۰ میلیارد دلار در عراق و همچنین مذاکرات در خصوص تأمین منابع از طریق فاینانس با چین اشاره کرد. بدین ترتیب به‌سرعت خیال دلالان برای تداوم روند صعودی قیمت‌ها در بازار باطل شد.
در همین راستا، تنها به فاصله چند روز از بروز نوسان در بازار، قیمت دلار در آخرین روز هفته گذشته به کانال ۵۱ هزارتومان عقب‌نشینی کرد و با شروع هفته جاری این کاهش ادامه یافت به طوری که دوباره به کانال ۵۰ هزارتومان بازگشت. به اعتقاد اقتصاددانان و کارشناسان بازار، نوسان ایجاد شده به دلیل یک متغیر سیاسی و موقت بوده و برهمین اساس از همان نخستین روز مشخص بود که صعود دلار ماندگار نیست.
تداوم روند نزولی قیمت سکه با افت ۳۶۰ هزار تومانی
در همین خصوص در کنار فروکش کردن نوسانات در بازار ارز، قیمت طلا و انواع سکه نیز عقبگرد کرده است. بر همین اساس روز گذشته هر قطعه سکه بهار آزادی طرح جدید در بازار تهران، ۲۸ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان معامله شد که در مقایسه با روز یکشنبه ۳۶۰ هزار تومان کاهش داشت.
همچنین هر قطعه سکه بهار آزادی طرح قدیم با ۳۰۰ هزار تومان کاهش قیمت، در مقایسه با یکشنبه ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان داد و ستد شد. نیم‌سکه نیز دیروز با ۲۰۰ هزار تومان کاهش قیمت نسبت به روز یکشنبه، ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد.
از سوی دیگر، ربع سکه با ۱۰۰ هزار تومان کاهش قیمت، ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و سکه گرمی نیز با ۱۰۰ هزار تومان کاهش قیمت با نرخ ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان داد و ستد شد. روز دوشنبه قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار طلای تهران ۲ میلیون و ۳۵۶ هزار تومان اعلام شد.
آب سرد بر آتش خبرسازان
خبرسازی رسانه‌های امریکایی و دنباله‌های داخلی آنان کارساز نشد و هم‌اکنون دارایی‌های آزادشده ایران در اختیار کامل بانک مرکزی است.
به گزارش ایبِنا؛ ثبات بازار ارز ایران در نیمه نخست امسال برای سه گروه بسیار سخت تمام شد. گروه نخست؛ دلالان در بازار ارز و سایر بازارهای دارایی که از جهش‌های ارزی و نوسانات قیمتی ارتزاق می‌کردند. گروه دوم؛ مخالفان دولت که یکی از مهم‌ترین بهانه‌های خود برای حمله به دولت و زیر سؤال بردن سایر دستاوردهای قوه مجریه را از دست دادند. گروه سوم نیز غربی‌ها بودند که یکی از حربه‌هایشان، تحریم اقتصادی برای تشدید نوسان در بازار ارز و امتیازگیری در میز مذاکره بود، ولی با سیاست‌های تثبیت ارزی، دستشان از این ابزار خالی شد.
این آرامش کم‌سابقه در بازار ارز که حتی به تخلیه بخشی از حباب قیمت در بازار مسکن و خودرو هم انجامید، به‌واسطه سیاست تثبیت ارزی در کنار برخی اتفاقات مثبت دیگر مانند رکوردشکنی صادرات نفت و دسترسی کشور به منابع ارزی آزادشده رخ داد. به همین علت غربی‌ها در یک توافق نانوشته با جریانات داخل کشور، ناچار شدند از هر دستاویزی برای ایجاد التهاب در بازار استفاده کنند.
حوادث اخیر در سرزمین اشغالی فلسطین، تازه‌ترین محمل برای این جوسازی‌ها است. با خنثی شدن موج اول نوسانات، موج جدیدی این‌بار با یک خبرسازی آغاز شد. روز پنجشنبه ۲۰ مهرماه روزنامه امریکایی واشنگتن‌پست در ادعایی سؤال‌برانگیز مدعی شد امریکا و قطر درباره مسدود کردن دوباره ۵.۵ میلیارد یورو از دارایی‌های ایران - که در سال‌های گذشته در کره جنوبی مسدود شده و با دیپلماسی سیاسی و اقتصادی دولت سیزدهم آزاد شده بود - توافق کرده‌اند. این خبر عجیب پس از آن مطرح شد که برخی مقامات و رسانه‌های غربی مدعی شده بودند ایران در ماجرای حمله مجاهدین فلسطینی علیه رژیم اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی به جنبش حماس کمک کرده است.
ابتدا دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل این ادعا را تکذیب کرد و دیری نپایید که این خبر از سوی مسئولان امریکایی تکذیب شد تا این ادعا در نطفه خفه شود. رسانه‌های امریکایی گزارش دادند که بلینکن؛ وزیر امور خارجه این کشور ادعای واشنگتن‌پست را تأیید نکرده است.
بازار ارز از نمای نزدیک
با گذشت ۱۰ روز از آغاز تحولات سیاسی و نظامی در غرب آسیا و چهار روز پس از خبرسازی رسانه‌های غربی که با موضع‌گیری مسئولان امریکایی، قطری و ایرانی خنثی شد؛ کم‌کم حباب هیجانات تخلیه شده و بازار به سمت آرامش حرکت می‌کند.
دلار تلگرامی به‌صورت پله‌پله کانال‌های قیمتی را پایین می‌آید و تا ساعات پایانی روز یکشنبه ۲۳ مهرماه، نرخ ارز در تلگرام تا ۵۰ هزار و ۸۰۰ تومان عقب نشسته است. البته نرخ دلار در بازار هرات از این رقم نیز کم‌تر است، ولی با این حال در بازار آزاد تهران کسی حاضر به خرید دلار ۵۰ هزار تومانی هم نیست؛ چرا که قیمت‌ها روند کاهشی دارند.
متغیرهای بنیادی
بر خلاف خبرسازی‌ها برای ایجاد نوسان در بازار ارز، اظهارات کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار نشان می‌دهد ثبات بازار ارز می‌تواند ادامه‌دار باشد.
درآمدهای ارزی کشور با رسیدن صادرات نفت و میعانات به ۲ میلیون بشکه در روز و همچنین مازاد تجاری قابل توجه ۲۰ میلیارد دلاری چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را ترسیم می‌کند. ایران در شهریور ۱۴۰۲ با تولید روزانه ۳ میلیون و ۵۸ هزار بشکه نفت و با وجود تحریم‌های امریکا، همچنان جایگاه سومی خود در اوپک را حفظ کرده است.
از طرفی بانک جهانی رشد اقتصادی ایران در ۲۰۲۳ میلادی را ۴.۱ درصد و صندوق بین‌المللی پول ۳ درصد پیش‌بینی کرده‌اند. البته آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران حاکی از رشد ۶.۲ و ۷.۹ درصدی اقتصاد ایران در بهار ۱۴۰۲ است. نرخ رشد تشکیل سرمایه هم پس از رشد ۶.۷ درصدی در سال ۱۴۰۱، در بهار امسال رشد ۲ درصدی را ثبت کرده است. این موارد نشان می‌دهد چشم‌انداز رشد تولید، صادرات و ارزآوری روشن است و کشور مشکلی برای تأمین ارز نخواهد داشت.
دسترسی بازارساز به ۱۶ میلیارد دلار آزادشده
در این بین، آزادسازی دارایی‌های ارزی کشور و دسترسی به این منابع، قدرت مضاعفی به بازارساز بخشیده است. علاوه بر ۵.۵ میلیارد دلار آزادشده از کره جنوبی، اخیراً موانع حقوقی دسترسی به ۱.۷ میلیارد دلار در لوکزامبورگ هم برداشته شد.
همچنین دسترسی بانک مرکزی به ۱۰ میلیارد دلار در عراق نیز گشایش بزرگ دیگری است که فرصت بزرگی در برابر ما قرار داده است.
این موضوع در دیدار رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان با همتای عمانی در حاشیه اجلاس سالانه صندوق بین‌المللی پول در مراکش مطرح گردید. با توجه به انتقال بخشی از منابع ارزی ایران در عراق به عمان و همچنین تجربه قبلی همکاری‌های خوب بانک مرکزی عمان در انتقال و مصرف منابع مسدودی، ضرورت تسریع در استفاده از این منابع جدید ارزی برای اهداف تجاری و توسعه همکاری‌های سازنده اقتصادی ایران و عمان، در مذاکرات رؤسای کل بانک مرکزی دو کشور مورد بررسی قرار گرفت. در همین زمینه سید امیر برهانی نائینی؛ رئیس صندوق ضمانت صادرات ایران در رابطه با اثر آزادسازی منابع ارزی کشور بر اقدامات صندوق ضمانت صادرات، گفت: در کشور عراق با تعامل با دو بانک این کشور ارتباط خوبی برقرار شده است. با رایزنی انجام شده قرار بر آن است که بخشی از منابع ارزی آزاد شده در کره جنوبی که هم‌اکنون در حساب‌های ایران در بانک‌های قطر است، به‌عنوان پشتوانه صندوق ضمانت صادرات در نظر گرفته شود.
آینده بازار
ثبات؛ ویژگی برجسته بازار ارز ایران در ماه‌های گذشته بوده است و همین ثبات باعث شده تا گروه‌های ذی‌نفع سیاسی و اقتصادی برآشفته شوند و از هر امکانی برای برهم زدن این ثبات استفاده کنند. اما از یک طرف بلوغ رسانه‌ای مردم و فعالان اقتصادی باعث شده میزان اثرگذاری خبرهای ساختگی به حداقل برسد. از سوی دیگر همین خبرسازی‌ها نشان می‌دهد که دولت مسیر درست را می‌رود و مخالفان راه دیگری جز متوسل شدن به خبرسازی و عملیات روانی ندارند.
دلار روز گذشته چه رفتاری داشت؟
دنیای اقتصاد هم در گزارشی نوشت: روز گذشته بازارها بر مدار کاهش بودند. بازار ارز ۱۱ روز است که نرخ دلار هرات را ندارد و تقریبا می‌توان گفت این دلار سلیمانیه است که این روزها جولان می‌دهد.
قیمت دلار سلیمانیه در روز دوشنبه با گپ منفی ۲۵۰ تومانی در ۵۰ هزار تومان باز شد و طی معاملات روزانه تا ۴۹ هزار و ۹۰۰ تومان پایین رفت اما در این ناحیه حمایت شد. بازار ارز سلیمانیه در نهایت، حوالی ۵۰ هزار و ۲۰۰ تومان بسته شد.
قیمت درهم امارات در ۱۳ هزار و ۹۰۰ تومان بازگشایی شد و با کاهش به ۱۳ هزار و ۸۲۰ تومان رسید. با این قیمت درهم، دلار ۵۰ هزار و ۷۲۰ تومان برآورد می‌شود. قیمت تتر با کاهش ۶۰۰ تومانی از ۵۱ هزار و ۳۰۰ تومان وارد کانال ۵۰ هزار تومان شد. از بازار ارز هرات هم هر از چندی نرخ پشت خطی می‌آمد که حوالی ۵۰ هزار و ۳۰۰ تومان بود.
نظر شما