گروه بورس پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد - مهدی عصائی؛ بازار بورس ایران از اوایل دی ماه ۹۸ شرایط جدیدی را تجربه کرد و با حمایت بی امان دولت با هدف کسب درآمد بیشتر برای جبران کسری بودجه، تبلیغات گسترده ای پیرامون آن به راه افتاد تا شرایط برای سوددهی بسیار بالا آماده شود. این اقدامات موجب هجوم کدهای جدید (افراد جدیدالورود) به میزان روزانه بیش از ۱۰۰ هزار کد شد که در این غوغا سازی تبلیغاتی جذب این بازار شدند.
نتیجه‌ی این اتفاق سونامی نقدینگی و افزایش بی امان قیمت سهام شرکت‌ها بود. در عین حال عدم آشنایی بیشتر بازیگران بازار موجب شد بعضا شرکتهای زیان‌ده و حتی ورشکسته با قیمت‌های نجومی معامله شوند. در این میان تحلیلگران حرفه ای و قدیمی بازار نیز بر این باور بودند که هر سهمی حتی بدون مطالعه سودده خواهد بود و تحلیلهای تکنیکال و بنیادی نیز به یک مشت فرمول ها و قواعد بی خاصیت تبدیل شده است. در این برهه بازار بورس تبدیل به یک اسب اصیل ترکمن زیبا و باشکوه شده بود که خرامان و با صلابت دلبری می کرد و سواران بر این اسب زیبا، تو گویی در ابرها سیر می‌کردند. گرچه این اسب به خاطر نجابت ذاتی در زمان‌هایی کوتاه، تلنگری به سواران خود میزد ولی سوارکاران تازه کار و هیجان زده، سرمست از این شادمانی، وقعی به آن ننهاده و میرفتند تا ره صدساله را یک شبه طی کنند.
در این بین شاخص از ۳۵۰۰۰۰ واحد در روز اول دی ماه ۹۸ به حدود ۲.۱۰۰.۰۰۰ در روز ۱۹ مرداد ۹۹ رسید. در هفته منتهی به نوزدهم مرداد سال جاری اتفاقات و اخبار عجیبی به گوش فعالان بازار رسید، سیگنال‌هایی که بعدها ضربه بی سابقه ای به بازار بورس زد. اعلام خبر گشایش اقتصادی در هفته‌ی آتی، تدبیری بود که بورس بازان “بورس اولی “ را از امید دور کرد. شنبه‌ی آن هفته، خبر گشایش اقتصادی روز درخشانی را برای بورس رقم زد ولی روز یکشنیه آبستن حوادث تلخی برای بورسی‌ها بود. در اواسط روز کاری یکشنبه خبر اختلاف دو وزیر اقتصاد و نفت (که بیشتر به جنگ زرگری شباهت داشت) در خصوص عرضه صندوق دارای دوم پالایشگاهی و لغو عرضه آن به مردم ضربه مهلکی به بازار زد . اسب زیبای ترکمن، چونان که مار دیده باشد شروع به چهارنعل رفتن کرد طوری که عنان از دست سوارش خارج و آنچه که نباید می شد. حالا بازار آن روی خشن خود را به تازه واردان نشان می داد. اسب زیبا حالا به یک بوفالوی عصبانی قاتل تبدیل شده بود که فقط یک گاوباز ماهر می توانست با او سرشاخ شود.
و اما در خصوص اتفاقاتی که منجر به افت شاخص بورس گردید عوامل مختلفی دخیل هستند، از آن جمله :
- از بین رفتن اعتماد عمومی و دخالت دولت و یا شبه دولتی‌ها در این بازار
- نوسان گیری (نوسانگیری : خرید حساب شده‌ی سهام در قیمت کف و فروش آن در قیمت سقف در همان روز و یا روز بعد و بدست آوردن ۵ تا ده درصد سود کوتاه مدت) گسترده حقوقی ها (شرکتهای سرمایه گذاری حقوقی که در بورس خرید و فروش انجام می دهند) و صندوق های مالی وابسته به کارگزاری ها (سایت های خرید و فروش) که از طریق منابعی که از طریق سهام عدالت در دسترس داشتند و همچنین اعتباراتی که اکثرا به سهامداران خرد داده نشده (در کشورهای دیگر کارگزاری‌ها برحسب اعتبار مشتری برای خرید سهام به آنها وام میدهند) و در اختیار کارگزاری‌هاست.
- همانگونه دیده می شود که حقوقی ها این روزها روی سهام‌های بزرگ سرخطی فروش می گذارند (سرخطی : در یک ربع ساعت اول بازار که خرید و فروش فقط مبنای ارزیابی دارد و دوطرف خرید و فروش قدرت همدیگر را به رخ یکدیگر میکشند و عملا خرید و فروشی در این بازه انجام نمی شود و معاملات پس از این فرصت یک ربعه شروع می شود) که این شاید با فلسفه معاملات خرد در بازار در تناقض باشد که یک حقوقی روزی چند صد میلیون سهم را روی تابلو چه در صف خرید بخرد یا چه در صف فروش بفروشد.
- اختلال در هسته‌ی همیشه خسته که مهمترین ریسک بازار است. بخصوص هسته ی دو کارگزاری بزرگ و بی تفاوتی سازمان بورس نسبت به این اتفاق.
- برخی قوانین سلیقه ای ناظر بر برخی از سهم ها و سلایق ناظر در بازار .
- پیش خور شدن شایعه اصلاح بازار در شهریور ماه که در گروه‌ها و سایت های مختلف و در بحث های خصوصی به آن پرداخته شده است.
- پیش خور شدن احتمال رای نیاوردن ترامپ. (رای نیاوردن ترامپ می تواند موجب سقوط ارزش دارائیها در ایران بشود چون عده ای در داخل فکر میکنند جناح مخالف ترامپ رفتار مسالمت آمیز تری با ایران خواهد داشت و احتمال اینکه دولت بعدی با دموکرات ها به توافقاتی برسند زیاد است که ممکن است به پایین آمدن قیمت ارز منجر شود)
- اتمام دوران شیوع کرونا با آمدن واکسن احتمالی و کاهش قیمت طلا که در پی آن دارایی های مالی و فیزیکی و به تبع آن قیمت سهام می تواند با اصلاح محسوس روبرو شود.
با این تفاسیر طبیعی است که زین پس، باید رفتار ملایم تری را در بورس، از مشتریان این بازار پر ریسک به ویژه تازه واردان و افراد غیر متخصص انتظار داشت.
نظر شما