به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، ایران به لطف برخورداری از چهارمین منابع بزرگ نفت جهان و سومین منابع بزرگ گاز جهان و موقعیت راهبردی آن میان آسیا و اروپا، فرصتی مناسب برای تبدیل شدن به صادرکننده عمده نفت، گاز و مواد پتروشیمی دارد.
مؤسسه تحقیقاتی فیچ سولوشنز (Fitch Solutions) این نکته را در آخرین به‌روزرسانی گزارش صنعت نفت و گاز که مختص سه‌ماهه سوم ۲۰۲۰ است مطرح کرد.
رادار اقتصاد این گزارش که به بررسی آخرین تحولات تأثیرگذار بر صنعت نفت و گاز ایران و دورنمای آن طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۹ می‌پردازد را در چند قسمت منتشر خواهد کرد. پیش تر ۱۰ قسمت از این گزارش منتشر شد که قسمت اول از اینجا، قسمت دوم از اینجا، قسمت سوم از اینجا، قسمت چهارم از اینجا، قسمت پنجم از اینجا، قسمت ششم از اینجا، قسمت هفتم از اینجا، قسمت هشتم از اینجا، قسمت نهم از اینجا و قسمت دهم از اینجا قابل مشاهده است.
در قسمت یازدهم، تحلیل SWOT صنعت نفت و گاز ایران ارائه شده و دورنمای رقابتی این صنعت نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
در این قسمت آمده که به دلیل ظرفیت بالای تولید گاز و میعانات در پارس جنوبی، توان بالایی برای رشد در بخش ال ان جی و پتروشیمی وجود دارد.
مشروح قسمت یازدهم گزارش در ادامه آمده است:
تحلیل SWOT صنعت نفت و گاز
نقاط قوت
- ایران دارای چهارمین منابع بزرگ نفت جهان و سومین منابع بزرگ گاز جهان است.
- هزینه برداشت خصوصا در میادین خشکی نسبتا پایین است.
- ایران در موقعیت راهبردی میان آسیا و اروپا برای صادرات نفت، گاز و مواد پتروشیمی قرار گرفته است.
- شرکت های توانای داخلی می توانند میادین خشکی و فراساحلی را توسعه دهند.
نقاط ضعف
- تحریم های آمریکایی مرتبط با حقوق بشر و تروریسم، مانع از همکاری شرکت های خارجی با تعدادی از شرکت های داخلی می شود.
- درهای نظام بانکی آمریکا همچنان بر روی ایران بسته است و این روند مانع تراکنش های دلاری می شود.
- قابلیت برداشت میادین خشکی پایین است و بخش اعظم تولید از میادین قدیمی و اصطلاحا بالغ حاصل می شود.
- سرمایه گذاری ناکافی در زمان تحریم ها باعث نیاز مبرم صنعت نفت و گاز به سرمایه قابل توجه برای بهبود پایداری و کارایی است.
- شرکت های داخلی تجهیزات و خدمات نفت، فاقد دانش فناورانه در حوزه های افزایش ضریب بازیافت و مایع سازی گاز طبیعی (ال ان جی) هستند.
فرصت ها
- ایران برنامه هایی برای اجرای پروژه های پرتعداد نفت و گاز دارد که تحت شمول قانون قراردادهای جدید سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت هستند و این پروژه ها توان بالقوه بالایی برای تولید در هر دو حوزه نفت و گاز دارند.
- استفاده گسترده از فنون بهبودیافته و ارتقایافته برداشت نفت می تواند افزایش چشمگیر تولید را به همراه داشته باشد.
- توان بالقوه بالا برای رشد در بخش ال ان جی (گاز مایع شده) و پتروشیمی به دلیل ظرفیت بالای تولید گاز و میعانات در پارس جنوبی وجود دارد.
- بهبود کیفیت و کارایی فرایندهای پالایش باعث تولید و صادرات مواد با ارزش افزوده بیشتر می شود.
تهدید ها
- اعمال دوباره تحریم های هسته ای علیه ایران و بیرون رانده شدن سرمایه گذاران بالقوه.
- نفوذ بالای تندروها در صنعت نفت و گاز که جذابیت قررادادهای جدید را پایین می آورد.
- چالش در یافتن بازار جدید صادراتی برای گاز ایران.
- ریسک بی ثباتی سیاسی داخلی یا بدتر شدن وضع امنیتی منطقه.
- سقوط دوباره قیمت نفت به دلیل شیوع بیماری کرونا.
دورنمای رقابتی
صنعت نفت ایران تا حد زیادی تحت سیطره دولت است و وزارت نفت همچنان اداره شرکت ملی نفت ایران را بر عهده دارد که این شرکت نیز یا صاحب و یا سهام‌دار شرکت‌های نفتی و بخش اعظمی از تولید کشور است. به دلیل تأثیر گسترده تحریم‌ها، تعداد معدودی شرکت نفتی بین‌المللی در ایران فعال هستند.
شرکت ملی نفت چین و شرکت سینوپک چین در ایران فعال هستند، اما پس از رفع محدودیت‌های صادرات نفت در ژانویه ۲۰۱۶ فقط تا حدی توانسته‌اند کار توسعه میادین کلیدی را جلو ببرند. سایر شرکت‌های ملی نفتی از روسیه، هند و آسیای جنوب شرقی برای ورود به بازار ایران ابراز علاقه کرده‌اند، اما افق کار پس از تصمیم آمریکا در اعمال مجدد تحریم‌های هسته‌ای تیره شده است.
توتال تنها شرکت بزرگ نفتی غربی بود که بعد از برداشته شدن تحریم‌ها در سال ۲۰۱۶ در ایران سرمایه‌گذاری کرد و با شرکت ملی نفت چین در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی شراکت نمود. با این حال در آگوست سال ۲۰۱۸، شرکت توتال با اذعان به فشار ناشی از تحریم‌های آمریکا رسماً از این پروژه خارج شد. در ادامه شرکت ملی نفت چین نیز سرمایه‌گذاری خود در این پروژه را تعلیق کرد و در حال حاضر نیز تصمیم گرفته به صورت کامل از آن خارج شود.
نظر شما