‌پیشنهاد جدید ایران به کنگره آمریکا

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از شرق: وزیر خارجه ایران در مصاحبه‌ای با رسانه بریتانیایی فایننشال‌تایمز، ایده‌ای برای حمایت از برجام از سوی ایالات متحده آمریکا مطرح کرد که عملا حل مشکل را به خود مشکل واگذار می‌کند. حسین امیرعبداللهیان در این مصاحبه گفت: «تضمین حقوقی و قانونی نیز برای ما مهم است. طرف آمریکایی از طریق واسطه اتحادیه اروپا به ما در non-paper‌ها و پیام‌هایی که ارسال می‌کند، تأکید می‌کند که به هیچ وجه قادر نیست این توافق را در کنگره به تصویب برساند. برای ما تضمین قانونی طرف آمریکایی و طرف غربی هم مهم است. من حتی به همکارم آقای دکتر باقری گفتم در مذاکرات می‌توانند به طرف‌های غربی بگویند اگر نمی‌توانید به صورت قانونی در مجلس خود این توافق را به تصویب برسانید، حداقل پارلمان کشورتان یا رئیس پارلمان‌های کشورهایی که طرف مذاکرات برجامی ما هستند می‌توانند در یک بیانیه سیاسی پایبندی خود را به این توافق و به بازگشت به اجرای توافق برجام اعلام کنند». اشاره امیرعبداللهیان به صدور بیانیه سیاسی از سوی پارلمان‌ها، عملا به این معناست که کنگره آمریکا در حمایت از برجام بیانیه صادر کند. این پیشنهاد برای اقدام کنگره در حمایت از برجام در حالی مطرح می‌شود که در صحنه داخلی ایالات متحده آمریکا، کنگره خود یکی از موانع حل مسائل با ایران و پیشبرد برجام بوده و هست و در واقع، هر دو رئیس‌جمهور دموکرات که درگیر مذاکره با ایران بوده‌اند، یعنی باراک اوباما در زمان امضای برجام و جو بایدن در دوران فعلی، بخشی از تلاش خود را صرف پیشبرد ماجرا بدون حضور کنگره و بلکه دورزدن کنگره کرده‌اند و بخش مهمی از ملاحظات و محدودیت‌های آنان در این روند، به مخالفت‌ها و چالش‌هایی مربوط بوده که کنگره به صورت بالقوه و بالفعل بر سر راه مذاکرات ایجاد می‌کرده است. از سوی دیگر این درخواست برای حمایت پارلمان‌ها از برجام در حالی است که پارلمان ایران، یعنی مجلس شورای اسلامی، اواخر سال ۹۹ قانونی را به عنوان حمایت از برنامه هسته‌ای ایران از تصویب گذراند که همان زمان، برجام را تا آستانه فروپاشی پیش برد و بعدتر نیز اگرچه با توافق دولت حسن روحانی با آژانس، شانس احیای برجام حفظ شد اما مصوبه مجلس یکی از موانع جدی بر سر راه تصمیمات ایران در مسیر احیای برجام بوده است.
 تلاش برای شبیه‌سازی  ماشه  در  مجلس  ایران
از سوی دیگر و در همین مصاحبه امیرعبداللهیان از ایده‌ای در مجلس ایران خبر داد که مدل سازوکار معروف به ماشه را برای ایران شبیه‌سازی خواهد کرد. او در ادامه صحبت‌های خود درباره مسئله تضمین تشریح کرد: «من در جلسه هفته گذشته در پارلمان دیدم که برخی از نمایندگان مجلس ما ایده‌ای را دنبال می‌کنند که می‌بایست مجلس، قانونی را تصویب کند که این بار اگر هریک از طرفین برجام از تعهدات خود خارج شدند، ما بتوانیم بر اساس یک مدل از مکانیسم ماشه بلافاصله به غنی‌سازی برگردیم آن هم در هر سطحی که مجلس، دولت را به آن موظف خواهد کرد». وزیر خارجه ایران البته به صراحت از چالش‌های حاصل از چنین طرحی گفت اما آن را به عنوان نکته‌ای مطرح کرد که طرف مقابل باید به آن توجه کند: «این امر می‌تواند پیچیدگی‌هایی را ایجاد کند. لذا به نفع طرف‌های مقابل است که در موضوع تضمین، واقع‌بینانه عمل کنند و بر مبنای حقوق بین‌الملل ابتکارات و اقداماتی را روی میز قرار دهند».
 همچنان  چالش  با  تضمین
در این گفت‌وگو امیرعبداللهیان بار دیگر چالش ایران با مسئله اعتماد به ایالات متحده و نیاز به تضمین در این زمینه را مطرح کرد. او تصریح کرد: «بخشی که مربوط به تعهدات طرف ایرانی است، مثل یک فرمول ریاضی روشن است. کاملا مشخص است که ما چه اقداماتی را باید انجام دهیم و چگونه این اقدامات ما راستی‌آزمایی خواهد شد. این امر از طریق IAEA خواهد بود؛ بنابراین طرف مقابل می‌تواند نگرانی نداشته باشد ولی ما همچنان نگرانیم. اول از همه نگران تضمین هستیم. طرف آمریکایی هنوز تضمین محکمی را به ما ارائه نمی‌دهد. حتی برخلاف حقوق بین‌الملل آقای راب مالی اعلام می‌کند که ما نمی‌توانیم متعهد شویم که دولت بعدی آمریکا بر تعهداتی که ما خود را ملزم به اجرای آن می‌دانیم، باقی بماند. شما می‌دانید این خلاف حقوق بین‌الملل است. این مغایر با حقوق مسلم درج‌شده در متون شناخته‌شده حقوقی بین‌المللی است». وی افزود: «بر مبنای حقوق بین‌الملل حتی اگر در یک کشور یک دولت شورشی یا کودتا بر سر کار بیاید، آن دولت موظف است به تعهدات بین‌المللی دولت و دولت‌های قبلی آن کشور پایبند باشد؛ بنابراین اصلا برای ما قابل قبول نیست که طرف آمریکایی بگوید توافقی با شما می‌کنیم که اعتبار آن حداکثر تا پایان کار این دولت است. آنها می‌گویند حتی برای اعتبار آن تا پایان کار این دولت هم یک‌سری شروط، حاشیه‌ها و محدودیت‌ها وجود دارد. اما با همه اینها ما در میز مذاکره پیشرفت‌هایی داشته‌ایم و امیدوار هستم این پیشرفت‌ها منجر به یک توافق خوب شود. برای رسیدن به این توافق خوب، واقع‌بینی طرف غربی می‌تواند تعیین‌کننده باشد». وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود بر خواسته اصلی ایران در این زمینه تأکید کرد: «توافق خوب از نظر ما باید همه تحریم‌هایی را که در سال ۲۰۱۵ برای برداشته‌شدن آنها توافق صورت گرفت و به JCPOA موسوم شد، شامل شود. امروز که ما داریم با هم صحبت می‌کنیم پیشرفت‌هایی در مذاکرات حاصل شده اما همه آنچه باید ذیل برجام به آن برسیم محقق نشده است».
 پاسخ  ایران  به  درخواست مذاکره  مستقیم  آمریکا
وزیر خارجه ایران همچنین بار دیگر درباره موضوع مذاکره مستقیم با ایالات متحده به تبیین موضع خود و دولت متبوعش پرداخت: «آمریکایی‌ها پیام‌های زیادی را به ما می‌دهند برای اینکه با ما مستقیما گفت‌وگو کنند. آخرین پاسخ ما به آمریکایی‌ها و واسطه‌هایی که آمده بودند این بود که هر گونه گفت‌وگو، تماس و مذاکره با آمریکا برای دولت من هزینه بسیار سنگینی خواهد داشت. ما حاضر نیستیم بدون اینکه یک چشم‌انداز روشن و قوی برای رسیدن به یک توافق خوب با تضمین پایدار در مقابلمان قرار داشته باشد، وارد پروسه مذاکره مستقیم با آمریکا شویم. ما از طریق واسطه‌ها به آمریکایی‌ها گفتیم که اگر نیت واقعی دارید، قبل از هرگونه گفت‌وگو و تماسی می‌بایست چند اقدام عملی بر روی زمین انجام دهید آن هم چند ابتکار عملی و محسوس؛ مثلا بخشی از پول‌های بلوکه‌شده ما نزد بانک‌های خارجی، آزاد شود و یا اینکه بخش‌هایی از تحریم‌هایی که علیه ایران اعمال می‌شود، با یک فرمان اجرائی رئیس‌جمهور صرفا به نشانه حسن نیت لغو شود تا ما باور کنیم حرف‌هایی که آمریکایی‌ها می‌زنند قابلیت اجرا دارد و آنها برای اجرای آن اراده جدی دارند».