گروه اقتصاد کلان پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد محمد کهندل اقتصاددان در گفت و گو با رادار اقتصاد در خصوص دلایل افزایش فقر و رکود اقتصادی در دهه ۹۰ و تعمیم این وضعیت به سالهای اخیر گفت: واقعیت این است که دو اتفاق عمده در دهه ۹۰ رخ داد که شرایط را اقتصادی و شرایط اجتماعی را به شکلی تغییر داد که منجر به از دست رفتن معیشت مردم و افزایش نارضایتی نسبت به اداره اقتصاد کشور شد.
وی در این باره خاطر نشان کرد: با اینکه دردولت آقای روحانی مساله توافق هسته ای و برجام مطرح شد و دولت وقت بر این موضوع تاکید داشت که با تکیه بر توافق برجام می تواند بخش قابل توجهی از چالش های اقتصاد ایران بخصوص در حوزه بین الملل را رفع کند اما اتفاق خاصی به نفع رشد اقتصادی و بهبود معیشت مردم رخ نداد به طوری که رشد اقتصاد ایران در آن سال ها به طور متوسط کمتر از یک درصد بود.
محمد کهندل در این باره یادآور شد: در طی هشت سال دولت آقای روحانی شاهد از دست رفتن و کاهش حجم تجارت خارجی کشور و به تبع آن کاهش ارز آوری و کوچک شدن تولید ناخالص ملی بودیم، با اینکه جمعیت کشور رشد کرده بود و توقعات مردم نسبت به مسائل اقتصادی و معیشتی خود مثل قبل بود اما دولتها توان نجات اقتصاد و تامین معیشت مردم را نداشتند.
کارشناس اقتصادی معتقد است: افزایش فقر و تشدید رکود اقتصادی در طی دهه ۹۰ و بعد از آن؛ نتیجه توقف تولید و عدم افزایش تولید ناخالص ملی بود. افزایش تورم وقتی جی دی پی افزایش نیابد کار دست اقتصاد می دهد؛ به اندازه ای که نرخ تورم افزایش می یابد به همان میزان شکاف طبقاتی بین دهک‌های پایین و بالای درآمدی جامعه و به تبع آن جرم و جنایت و نارضایتی نسبت به وضعیت موجود بیشتر می شود.
وی در این باره تصریح نمود: تورم های دو رقمی چه ۳۰ درصد باشد چه ۵۰ درصد؛ با توجه به اینکه جی دی پی کشورافزایش نیافته وسهم بخش دهک‌های درآمدی پایین از اقتصاد به شدت تنزل یافته موجب شکاف اجتماعی شده است؛ یعنی بین دهک های یک؛ دو و سه حتی تا دهک هفتم با دهک هشت تا ده فاصله درآمدی معنا داری ایجاد شده که به نفع ثروتمندان است و به زیان فقرا.
محمد کهندل استاد اقتصاد معتقد است: تنزل قدرت خرید متاسفانه مردم را به شدت رنجور کرده است. این موضوع نه فقط در بخش تامین کالاهای اساسی مورد نیاز خانواده، بلکه در تامین دارو و درمان تا تحصیلات و کالای فرهنگی و سفر نیز به شدت مساله ساز شده و زندگی مردم را تحت الشعاع قرار داده است.
وی در خصوص آمارهای مرتبط با افزایش فقر و رکود در دهه ۹۰ گفت: قطعا آمارها دروغ نمی‌گویند؛ چرا که شاخص های اقتصادی در دهه ۹۰ وضعیت خوبی نداشتند به همین خاطر تورم افزایش یافت و شاهد پولدار شدن طبقه نوکیسه ای بودیم که از محل توزیع رانت و اختلاس به این درجه از ثروت رسیدند در حالی که بخش بزرگ جامعه فقیر و رنجور شده بودند.
وی در خصوص راهکارهای مقابله با فقر در جامعه گفت: راهکار مقابله با فقر، اهتمام مدیران به کاهش نرخ تورم است و کاهش نرخ تورم نیز وابسته به افزایش جی دی پی کشور است دراین صورت شکاف طبقاتی از بین می رود و می توان به جهش و رشد تولید امیدوار بود و برنامه هایی که در این حوزه وجود دارد را عملیاتی قلمداد کرد.
محمد کهندل اقتصاد دان در پاسخ به این پرسش که سایر راهکارهای عملی کاهش نرخ تورم و جهش تولید از نظر شما چیست، گفت: اولین مولفه مهم در کاهش نرخ تورم، توجه به کاهش هزینه های تولید است و کوچک سازی دولت تا بودجه دولت از طرق تورم زا تامین نشود و بحث مالیات فشار زیادی روی شرکت ها و بنگاه های تولیدی نیاورد.
وی بیان داشت: افزایش بهره‌وری اقتصادی موضوع دیگری است که به کاهش تورم کمک می کند البته این موضوع وابسته به عدم مدیریت دولت در اقتصاد و توان افزایی بخش خصوصی برای مشارکت حداکثری در اقتصاد است.
محمد کهندل معتقد است: در صورت حمایت از تولید، وضعیت درآمدی مردم درست بهبود می یابد بنابراین باید برنامه ها و سیاست هایی برای افزایش قدرت خرید و درآمد مردم تدوین شود تا تولید جان بگیرد، تقاضا در بازار بیشتر شود و نقدینگی به بنگاه های تولیدی باز گردد.
محمد کهندل اقتصاد دان تصریح نمود: در موضوع کاهش نرخ تورم، واقعی شدن نرخ ارز نقشی اساسی ایفا می کند بنابراین بانک مرکزی و دولت این موضوع را باید جدی بگیرند و زمینه ها را برای عبور از ارزچند نرخی و حرکت به سمت تک نرخی کردن ارز فراهم کنند، چرا که ارز چند نرخی معضلی بزرگ است که فساد زاست و عامل مهمی در افزایش نرخ تورمی که پیامدی به غیر از افزایش فقر و رکود در اقتصاد ندارد.
وی در این باره افزود: دلار چند نرخی در فضای امروز اقتصاد ایران که تحریم ها وناکارآمدی مدیریتی بر آن تاثیر گذاشته اثرات نامطلوبی به جا گذاشته و عامل سوء استفاده عده ای شده است؛ به این خاطر تاکید می شود باید برای تک نرخی کردن ارز باید کاری صورت داده شود در غیر این صورت انتظارات تورمی که با نوسانات سیاسی و افزایش نرخ ارز هرچند ماه یک بار گریبانگیر اقتصاد ایران می شود عامل مهمی در افزایش فقر و نابودی معیشت مردمی می شود که مطالبه ای جز بهبود معیشت و تامین نیازهای اساسی خود را ندارند.
نظر شما