به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، مؤسسه تحقیقاتی فیچ در گزارش خود از روند انتخابات آمریکا و تاثیر آن بر اقتصاد ایران، می‌گوید در صورت رییس جمهور شدن جو بایدن نباید انتظار داشته باشیم تحریم ها ضد ایران حتما لغو شوند، هرچند احتمال رفع تحریم ها توسط بایدن بالاتر از ترامپ است.
متن کامل این گزارش که انتهای ماه سپتامبر منتشر شده به شرح زیر است:
· در فیچ سولوشنز ما پیش بینی رشد اقتصادی خود برای ایران را به ۴.۳ درصد برای ۲۰۲۱ و ۸.۲ درصد برای ۲۰۲۲ افزایش داده ایم، در حالی که ارقام قبلی ۲.۹ درصد و ۷ درصد بوده است.
· این اصلاح نشانگر پیش‌بینی ما مبنی بر رییس جمهور شدن بایدن در ۲۰۲۱ است که باعث تسهیل روند رفع تحریم های آمریکا بر ایران خواهد شد.
· صادرات نفت ایران احتمالا افزایش خواهد داشت و این باعث کاهش فشار بر ریال، محدود شدن تورم و احیای تدریجی مصرف و سرمایه گذاری می شود.
· با همه اینها ریسک های کاهنده مرتبط با پیش بینی ما نیز همچنان در سطح بالایی هستند. تنش بین ایران و آمریکا ممکن است فارغ از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سطح بالایی باقی بماند و این روند مانع از رفع تحریم ها شود. بحران کرونا نیز می تواند طولانی تر از انتظار ما باشد که در این صورت موجب اختلال شدید در فعالیت اقتصادی در سال آینده خواهد شد.
در موسسه فیچ سولوشنز، ما پیش بینی خود را برای رشد اقتصادی ایران را اصلاح کرده ایم تا احتمال ریاست جمهوری بایدن در سال ۲۰۲۱ را لحاظ کرده باشیم. در حال حاضر پیش بینی می کنیم رشد واقعی تولید ناخالص در سال ۲۰۲۱ به میزان ۴.۳ درصد و برای سال ۲۰۲۲ برابر با ۸.۲ درصد باشد که قبلا این اعداد در پیش بینی ما ۲.۹ و ۷ درصد بود. ما انتظار داریم تحریم ها ضد ایران به تدریج از سال بعد رفع شده و این زمینه رشد تجارت را فراهم کند. (به نمودار زیر نگاه کنید).
رشد واقعی تولید ناخالص داخلی بر حسب درصد، نسبت سال به سال
تیم آمریکایی ما معتقد است جو بایدن کاندیدای دمکرات احتمالا پیروز انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر ۲۰۲۰ خواهد بود و در حال حاضر احتمال ۷۰ درصدی برای این نتیجه قائل هستیم. بایدن مکررا اعلام کرده که می‌خواهد به توافق هسته ایران به عنوان رییس جمهور برگردد، البته اگر تهران از توافق به طور کامل تبعیت کند – و ما فکر می کنیم که تهران احتمالا این پیشنهاد را خواهد پذیرفت که باعث می شود رفع تحریم آمریکا علیه ایران از سال میلادی بعد آغاز شود. با این حال متذکر می شویم که ممکن است هماهنگی بین تهران و واشنگتن و اجرای فرایند بازگشت به تبعیت از توافق هسته ای چند ماه طول بکشد که به این ترتیب به نظر می رسد فرایند رفع تحریم های آمریکا بسیار تدریجی بوده و احتمالا در نیمه دوم ۲۰۲۱ آغاز خواهد شد.
رفع تحریم آمریکا می تواند افزایش صادرات نفت ایران را به همراه داشته باشد. این صادرات در سه سال گذشته به شدت کاهش داشته و دلیل آن سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی بوده است (نمودار زیر را ببینید). انتظار داریم از نیمه دوم سال میلادی بعد، افزایش تولید قابل ملاحظه ای در ایران اتفاق افتاده و تولید نفت با میانگین ۷.۳ درصد رشد سالانه در سال ۲۰۲۱ و ۳۹.۷ درصد در سال ۲۰۲۲ همراه باشد تا ظرفیت تولید دوباره به روال معمول خود برگردد. این روند رشد بسیار با دوره های قبلی رفع تحریم های آمریکا سازگار است که یک نمونه آن را در دوره دوم دولت اوباما (۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶) شاهد بودیم.
پیش بینی تولید نفت و میعانات به هزار بشکه در روز (پیش بینی ها یا نشان دهنده دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ و یا آغاز ریاست جمهوری بایدن در سال ۲۰۲۱ است)
بیشتر شدن عایدی حاصل از صادرات نفت – که در اثر افزایش قیمت جهانی نفت بیشتر هم می شود - می تواند فشار را از روی نرخ ارز بردارد. ریال بخش اعظم ارزش خود در برابر دلار را در بازار موازی در ماه های گذشته از دست داده و قیمت فروش در ۲۹ سپتامبر برابر با ۲۹۵۵۰۰ریال برای هر دلار بوده است، در مقایسه با ۱۱۲ هزار ریال در برابر هر دلار در ابتدای سال میلادی جاری. به نظر ما سرازیر شدن دوباره ارز به ایران در کنار بهبود نگاه مصرف کنندگان و تاجران به مسیر آینده اقتصاد ایران می تواند تا حدودی این روند را معکوس کرده و به کاهش تورم (که حدود ۳۰.۴ درصد به صورت سالانه در ماه اوت بوده است) منجر شود.
فشار بر خانوارها و کسب و کارها کاهش خواهد یافت و این باعث تقویت مصرف و سرمایه گذاری خصوصی می شود که به نظر ما در سال ۲۰۲۱ به ترتیب رشد ۳.۹ و ۲.۹ درصدی را پس از سه دوره رکود سالانه تجربه خواهند کرد. ضمنا متذکر می شویم که این پیش بینی ها نمایانگر این فرض ما است که واکسن کرونا در نیمه اول سال بعد میلادی به صورت عمده در دسترس قرار گرفته و این باعث محدود شدن اختلالات حاصل از تعطیلی ها در فعالیت های اقتصادی و تجارت خواهد شد.
نرخ تورم سالانه ایران
با همه اینها ریسک های موجود مرتبط با پیش بینی فعلی ما همچنان در سطح بالایی است و این فشار کاهشی قوی به وجود می آورد. هنوز شانس قابل توجهی وجود دارد که دولت بایدن و تهران نتوانند در خصوص فرآیند بازگشت به تبعیت از توافق هسته ای توافق کنند – خصوصا با توجه به نفوذ فزاینده جریان تندرو بر روندهای تصمیم سازی در ایران. به این ترتیب رفع تحریم های آمریکا حتی در صورت پیروزی بایدن در انتخابات نوامبر ممکن است اتفاق نیفتد و اگر چنین شرایطی پیش بیاید آنگاه پیش بینی ما کند بودن رشد اقتصادی ایران در سال های بعد و کاهش بیشتر کیفیت زندگی در ایران خواهد بود. اگر ترامپ دوباره انتخاب شود هم زمینه توافق دیپلماتیک میان ایران و آمریکا و متعاقب آن رفع تحریم ها وجود خواهد داشت، اما احتمال وقوع این اتفاق بسیار کمتر از ریاست جمهوری بایدن خواهد بود، خصوصا در کوتاه مدت تا میان مدت (۲۰۲۱-۲۰۲۲).
همچنین ریسک های کاهنده مرتبط با بیماری کرونا نیز وجود دارند و اگر فرایند مهار ویروس زمان بیشتری نسبت به پیش بینی ما ببرد – که این باعث تمدید تدابیر فاصله گذاری اجتماعی می شود- تاثیر منفی بر رشد به طور قابل توجهی بیشتر از آن چیزی است که پیش بینی فعلی ما می گوید. این مسئله با توجه به محدود بودن میزان انعطاف در سیاست های بودجه ای و پولی ایران برای تحریک فعالیت اقتصادی در داخل نمود بیشتری دارد.
نظر شما