بنگاه‌های املاک زیر تیغ قانون/۲ هزار بنگاه فاقد مجوز شناسایی و پلمپ شد/نیمی از بنگاه‏های متخلف در تهران/چرا حق کمیسیون بنگاهها غیر قانونی دریافت می شود؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد در جلسه روز گذشته شورای عالی مسکن به ریاست سید ابراهیم رئیسی، رئیس ‏جمهور، گزارش‏هایی از ساماندهی مشاورین املاک، شناسایی واحد‏های صنفی متخلف و برخورد با آنها، مدیریت مجازی بازار مسکن با نظارت بر سکو‏ها و بازاریابی شبکه‏ای در حوزه مسکن، میزان تولید فولاد و سیمان و مصالح ساختمانی و نحوه عرضه آن به بازار تولید مسکن، واگذاری زمین در قالب نهضت ملی مسکن، مسکن نیرو‏های مسلح، انبوه‏سازی بافت‏های فرسوده، مسکن روستایی و تکمیل واحد‏های مسکن مهر از سوی دستگاه‏های مختلف ارائه شد.

اجرای مرحله دوم ساماندهی مشاوران املاک
طرح ساماندهی مشاوران املاک از نیمه اردیبهشت امسال با مصوبه شورایعالی مسکن در دستور کار قرار گرفت. بر‏اساس این طرح دفاتر مشاوران املاک بدون مجوز مهر و موم می‏شود. مرحله اول اجرای طرح ساماندهی مشاوران املاک به پایان رسیده و مرحله دو از روز گذشته شروع شده است. بر‏اساس نتایج مرحله اول اجرای این طرح، بیش از ۲ هزار املاک بدون مجوز شناسایی و پلمب شده است. بر‏اساس آمار اولیه از ۱۸۰ هزار بنگاه املاک فعال در کشور بیش از ۷ درصد مجوز کسب ندارند. بیشترین تخلف مشاوران املاک نداشتن جواز کسب و گرانفروشی است. فعالیت مشاوران املاک بدون مجوز در حالی است که بطور متوسط دریافت جواز ۲۰ روز طول می‏کشد.
بررسی میدانی «ایران اقتصادی» از تخلفات بنگاه‏های املاکی که در این مدت شناسایی و فعالیت آنها تعلیق شده است نشان می‏دهد بعضاً این مشاوران املاک در ثبت یک قرارداد حتی تا ۱۳ میلیون تومان گرانفروشی کرده‏ اند و حق‏ الزحمه کمیسیون قرارداد که حدود ۷ میلیون تومان است را ۲۰ میلیون تومان محاسبه کرده‏اند. در یکی از موارد نیز حق‏الزحمه مشاوران املاک در ثبت قرارداد اجاره حدود ۴ میلیون تومان بود اما این بنگاه از هر کدام از طرف‏های قرارداد ۷.۵ میلیون هزینه گرفته است. این نوع تخلف در بنگاه‏های املاکی که در طرح ساماندهی پلمب شده‏اند تخلفی رایج است و تقریباً در تمام قراردادهایی که ثبت کرده ‏اند به‏ وقوع پیوسته است.
حق کمیسیون توسط مشاوران املاک به سبب خدماتی که ارائه می‏دهند، دریافت می‏شود و میزان آن توسط اتحادیه مربوطه تعیین و ارزش‏گذاری خواهد شد. این مبلغ برای معاملات خرید و یا فروش ملک در تهران، به گونه‏ ای است که ۰.۲۵ درصد از قیمت ملک تحت عنوان حق کمیسیون و ۹ درصد نیز تحت عنوان مالیات از هر دوطرف معامله دریافت می‏شود. این مبلغ از هر دوطرف معامله دریافت خواهد شد، یعنی ۰.۲۵ درصد ارزش ملک از فروشنده و ۰.۲۵ درصد هم از خریدار ملک مربوطه دریافت می‏شود. به عنوان مثال اگر ملک معامله شده دارای ارزشی برابر با ۶ میلیارد باشد، ۰.۲۵ درصد ۶ میلیارد به عنوان حق کمیسیون محاسبه می‏شود. مجموع این مبلغ و ۹ درصد مالیات در پایان معامله از فروشنده و خریدار اخذ خواهد شد. اما تقریباً بر‏اساس آمار ثبت تخلف بنگاه‏ها، بیشتر بنگاه‏ها حق کمیسیون را بسیار بالاتر از مبلغ تعیین شده دریافت می‏کنند.
شهرام دستمالچی، نماینده وزارت راه و شهرسازی درخصوص نتایج مرحله اول طرح ساماندهی مشاوران املاک گفت: از ابتدای طرح ساماندهی مشاوران املاک تاکنون، دو هزار دفتر مشاور املاک بدون مجوز در کشور مهر و موم شده است.
به گفته دستمالچی نداشتن مجوز فعالیت و صادر نکردن کد رهگیری از تخلفات عمده‏ای است که در این طرح با آن برخورد خواهد شد.
نماینده وزارت راه و شهرسازی با اشاره به آمار بنگاه‏های املاک غیرمجاز گفت: از حدود ۱۸۰ هزار بنگاه املاک در کشور حدود ۷ درصد مجوز فعالیت ندارند.
کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران نیز درخصوص فعالیت بنگاه‏های متخلف تأکید کرد: بر‏اساس قانون نظام صنفی، مشاوران املاک حتماً باید نرخ‏نامه کمیسیون‏های اجاره، خرید و فروش ملک را در معرض دید مشتریان قرار دهند و برای مشتریان رسید صادر کنند.
وی از شهروندان خواست هرگونه تخلف اعم از دریافت کمیسیون اضافی، صدور نکردن کد رهگیری، ارائه نکردن فاکتور و نداشتن جواز کسب را به تلفن بازرسی اتحادیه املاک تهران اطلاع دهند.
در کنار طرح ساماندهی بنگاه‏های املاک، انعقاد قرارداد خرید و فروش مسکن به صورت رایگان و بدون پرداخت حق کمیسیون به سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور اضافه شده است. سامانه معاملات املاک و مستغلات کشور به‏عنوان تنها سامانه (شخص‏محور) کشور از سوم خرداد آغاز به کار کرد. این سامانه یک بستر هوشمند قرارداد است و امکان تبادل قرارداد یک به یک را فراهم می‏کند که برای اولین‏بار در کشور راه‏اندازی شده است. در حال حاضر، قرارداد مبایعه‏نامه در بنگاه‏های خرید و فروش املاک منعقد شده و مشاوران املاک برای انعقاد این قرارداد از خریدار و فروشنده حق کمیسیون دریافت می‏کنند. حق کمیسیون توسط مشاوران املاک به سبب خدماتی که ارائه می‏دهند، دریافت می‏شود و میزان آن توسط اتحایه مربوطه تعیین و ارزش‏گذاری خواهد شد. این در حالی است در آینده نزدیک، ثبت مبایعه‏نامه برای قراردادهای خرید و فروش مسکن نیز به این سامانه اضافه خواهد شد و مردم می‏توانند به صورت رایگان از خدمات این سامانه استفاده کنند.
بررسی های میدانی از مراجعه مردمی که این روزها برای اجاره یا معامله ملک به بنگاه‏های رفت ‏و‏آمد دارند، نشان می‏دهد آنها معتقدند با اجرای طرح ساماندهی مشاوران املاک، هزینه کمیسیون بر‏اساس آنچه که قانون صنفی تعیین کرده، در بنگاه‏ها بیشتر رعایت می‏شود و هرج و مرج قیمتی برای اجاره یا خریدو و فروش ملک، کمتر دیده می‏شود. در بازار مسکن نیز فعالان این حوزه، کاهش قیمت و آرامش بازار را ناشی از اجرای طرح ساماندهی بازار مسکن و مشاوران املاک می‏دانند که همزمان با کاهش شتاب تورم عمومی و ثبیت بازارهای دیگر، موجب شده در بازار مسکن نیز از قیمت‏های پس و پیش ‏و خارج از عرف و قاعده خبری نباشد.

نیمی از بنگاه‏های متخلف در تهران
بررسی آماری اجرای مرحله اول طرح ساماندهی مشاوران املاک نشان می‏دهد از ۲ هزار بنگاه متخلفی که شناسایی شده حدود ۱۲۰۰ بنگاه در استان تهران فعالیت می‏کنند.
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران گفت: در اجرای طرح برخورد با بنگاه‏های متخلف مرحله دوم طرح در سطح استان تهران آغاز شده است.
حسین جنتی با اشاره به شناسایی هزار و ۲۰۰ بنگاه املاک بدون مجوز در تهران تأکید کرد: از یکشنبه، هشتم مرداد هر هفته ۲۰۰ بنگاه بدون مجوز مهر و موم می‏شوند.
وی با اشاره به برخورد با برخی از بنگاه‏هایی که کمیسیون اضافه‏تر از نرخ‏نامه مصوب دریافت می‏کنند، گفت: تاکنون بنگاه‏های متخلف حدود ۶۰ میلیارد تومان جریمه شده‏اند.
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران اظهار کرد: هفته گذشته جلساتی با نمایندگان وزارت راه و شهرسازی، اماکن، تعزیرات و پلیس اقتصادی برگزار و مقرر شد با تجدید قوای مجدد گشت‏های ساماندهی مشاوران املاک در مناطق مختلف تهران مستقر و مطابق با فرایندهای کاری، بازرسی از بنگاه‏های مشاور املاک در مرحله دوم انجام شود.