به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از روزنامه شرق؛با کناره‌گیری بوریس جانسون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا و پنی موردانت، وزیر دفاع سابق این کشور، از رقابت برای رهبری حزب محافظه‌کار و جانشینی لیز تراس، ریشی سوناک به‌عنوان رهبر جدید این حزب و نخست‌وزیر بریتانیا معرفی خواهد شد. به‌این‌ترتیب این سیاست‌مدار آسیایی‌تبار سومین نخست‌وزیر بریتانیا در یک سال اخیر خواهد بود.
لیز تراس هفته گذشته پس از شکست برنامه اقتصادی کاهش مالیات و آشفتگی اقتصادی در بازارهای مالی بریتانیا از قدرت کناره‌گیری کرد. پس از این انتظار می‌رفت بوریس جانسون که در ماه جولای به دلیل رسوایی «پارتی‌گیت» و پس از کناره‌گیری ده‌ها عضو دولت خود مجبور به استعفا شد، برای بازپس‌گیری جایگاه نخست‌وزیری گام بردارد. جانسون پس از بازگشت از تعطیلات خود در دومینیکن، آخر هفته گذشته را صرف جلب حمایت نمازندگان حزب محافظه‌کار کرد و با دو رقیب دیگر خود سوناک و پنی موردانت، رهبر مجلس عوام بریتانیا، دیدار کرد.
او شامگاه یکشنبه اعلام کرد که حمایت ۱۰۲ هم‌حزبی خود در حزب محافظه‌کار بریتانیا را به دست آورده که این تعداد بیش از آستانه صد رأی مورد نیاز برای شرکت در رقابت است؛ اما او همچنان در کسب حمایت بسیار عقب‌تر از سوناک بود و گفت که به این نتیجه رسیده است که «تا زمانی که یک حزب متحد در پارلمان نداشته باشید، نمی‌توانید به صورت مؤثر حکومت کنید».
دورنمای بازگشت جانسون، حزب محافظه‌کار را که از پیش دچار چنددستگی شده بود، بیشتر آشفته کرد.
در زمان رهبری او بر حزب در سال ۲۰۱۹، آنها به پیروزی چشمگیری در انتخابات دست یافتند؛ اما نخست‌وزیری جانسون در سایه رسوایی‌های مالی و اخلاقی قرار گرفت که در نهایت از تحمل حزب خارج شد. بوریس جانسون در بیانیه روز گذشته با تأکید بر اینکه «در موقعیت خوبی برای کسب پیروزی محافظه‌کاران» در انتخابات سال ۲۰۲۴ است و احتمالا رأی احزاب محافظه‌کار را در برابر دیگر رقبای خود به دست می‌آورد، افزود: «ولی در روزهای آخر به این نتیجه رسیدم که این کار درست نیست؛ بنابراین فکر می‌کنم بهترین کار این است که نامزدی خود را پیش نبرم و از هرکس که پیروز شد، حمایت کنم». او با اشاره به اینکه ممکن است روزی برگردد، گفت: «می‌دانم چیزهای زیادی برای ارائه در چنته دارم؛ اما اکنون زمان مناسبی نیست».
پس از جانسون، پنی موردانت، وزیر دفاع سابق بریتانیا، هم با ناکامی در جلب حمایت حداقل صد عضو حزب محافظه‌کار، عملا از رقابت برای رهبری این حزب کنار رفت تا ریشی سوناک تنها نامزد باقی‌مانده برای رهبری حزبی باشد که از سال ۲۰۱۰ قدرت را در بریتانیا در دست دارد.
موردانت لحظاتی قبل از پایان مهلت تعیین‌شده برای جلب حمایت نمایندگان حزب محافظه‌کار در رقابت رهبری حزب، اعلام کرد که به نفع سوناک کنار می‌رود.
ریشی سوناک، ۴۲ساله و وزیر دارایی سابق بریتانیا و نامزد شکست‌خورده در برابر لیز تراس، نخست‌وزیری که تنها پس از ۴۴ روز، قربانی توفان مالی ناشی از برنامه‌هایش برای کاهش گسترده مالیات شد، سومین نخست‌وزیر بریتانیا در یک سال اخیر خواهد بود.
سوناک پس از مذاکرات فشرده آخر هفته، نامزدی خود را اعلام کرد. او در توییتر خود نوشت: «من می‌خواهم اقتصادمان را اصلاح کنم، حزبم را متحد کنم و برای کشورمان کاری بکنم» و به مردم بریتانیا قول «صداقت، حرفه‌ای‌بودن و مسئولیت‌پذیری» داد. او همچنین از «تصمیم دشوار» بوریس جانسون که «کشور را بر حزب و حزب را بر خود مقدم دانست»، ستایش کرد. به‌این‌ترتیب، این نوه مهاجران هندی‌الاصل این امکان را پیدا کرده تا به‌عنوان نخستین غیرسفیدپوست، اداره دولت بریتانیا را برعهده بگیرد.
او حمایت بیش از نیمی از ۳۵۷ نماینده حزب محافظه‌کار را جلب کرده و به‌عنوان پنجمین نخست‌وزیر از زمان برگزاری همه‌پرسی برگزیت در سال ۲۰۱۶ که آغازگر دوره‌ای از آشفتگی‌های اقتصادی و سیاسی بی‌سابقه در بریتانیا بود، معرفی می‌شود و تلاش تازه‌ای را برای مقابله با تورم ۱۰درصدی و اعتصاب‌های فراگیر شروع خواهد کرد.
فارغ‌التحصیل آکسفورد و بانکدار جوان
ریشی سوناک در سال ۱۹۸۰ در ساوتهمپتون متولد شد و بزرگ‌ترین فرزند از سه فرزند والدین پنجابی‌تبارش است. پدر سوناک یک پزشک خانواده بود و مادرش داروخانه‌ای را اداره می‌کرد. او در قدیمی‌ترین مدرسه دولتی انگلستان، کالج وینچستر تحصیل کرد. سوناک همواره گفته است که تحصیل در این مدرسه موجب «تحول فکری» او شده و مسیر زندگی‌اش را تغییر داده است. سوناک به تحصیل در رشته فلسفه، سیاست و اقتصاد در کالج لینکلن در دانشگاه آکسفورد ادامه داد و با سطح نمرات عالی فارغ‌التحصیل شد.
سوناک پس از اتمام دوره ام‌بی‌ای (MBA) در دانشگاه استنفورد، جایی که با همسر آینده خود، آکشاتا مورتی، آشنا شد، در بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس به‌عنوان تحلیلگر کار کرد. او در سال ۲۰۰۶ به صندوق تأمین سرمایه تی‌سی‌آی (TCI) پیوست؛ ولی سه سال بعد آن را ترک کرد تا یک صندوق تأمین سرمایه جدید را تأسیس کند.
ریشی سوناک جزء نسل جدیدی از نمایندگان حزب محافظه‌کار است که با تلاش‌های دیوید کامرون، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، چهره این حزب را تغییر داده‌اند؛ نسلی که شمار اقلیت‌های نژادی، زنان و افراد طبقه کارگر در آن به‌مراتب بیشتر از نسل‌های قبلی است. او برخلاف اکثر هم‌نسلانش در مجلس، در همه‌پرسی سال ۲۰۱۶ طرفدار خروج از اتحادیه اروپا بود و گفته بود معتقد است برگزیت بریتانیا را «آزادتر، عادلانه‌تر و مرفه‌تر» می‌کند. سه سال پس از ورود به مجلس، برای اولین بار سمت دولتی گرفت. در تابستان ۲۰۱۹، با روی کار آمدن بوریس جانسون، به قائم‌مقام وزیر دارایی ارتقا پیدا کرد و وارد کابینه شد.
سوناک در سال ۲۰۱۴ و یک سال پیش از برگزاری انتخابات سراسری به‌عنوان نامزد حزب محافظه‌کار در کرسی یورکشایر ریچموند که پیش‌تر در اختیار ویلیام هیگ، رهبر سابق حزب محافظه‌کار بود، انتخاب شد. بلافاصله پس از ورود او به مجلس عوام اولین مبارزه سیاسی بزرگ زندگی حرفه‌ای او در جریان برگزیت آغاز شد.
ایده مورد حمایت سوناک با استقبال اکثریت مردم مواجه شد و سپس او در ژانویه ۲۰۱۸ به‌عنوان وزیر جوان در وزارت مسکن به دولت راه یافت. پس از استعفای ترزا می، او به همراه همکارانش، اولیور داودن و رابرت جنریک، مقاله‌ای در روزنامه تلگراف نوشت و از بوریس جانسون به‌عنوان تنها کسی که می‌توانست حزب محافظه‌کار را «نجات» دهد، حمایت کرد. حمایت او بی‌نتیجه نبود؛ زیرا زمانی که جانسون در جولای ۲۰۱۹ به نخست‌وزیری رسید، سوناک ترفیع پیدا کرد و وزیر دارایی شد.
دردسرها و گاف‌ها
سوناک به دلیل معرفی سریع طرح‌های حمایتی به ارزش میلیاردها پوند برای سر پا نگه‌داشتن مشاغل در طول قرنطینه ۱۸ماهه محبوب شد؛ اما طرح او برای افزایش نرخ بیمه با هدف تأمین بودجه بیشتر برای تأمین اجتماعی، شرکت در جشن تولد نخست‌وزیر وقت در دوران قرنطینه و سوء‌ظن نسبت به فرار مالیاتی همسرش باعث سقوط محبوبیتش شد. خانم مورتی دختر میلیاردر هندی، نارایانا مورتی، یکی از بنیان‌گذاران غول فناوری هند، اینفوسیس (Infosys) است.
در ماه آوریل، فاش شد که او با وجود مالکیت ۷۰۰ میلیون پوند از سهام شرکت پدرش، هیچ مالیاتی در بریتانیا پرداخت نمی‌کند؛ چراکه خود را به‌عنوان یک فرد غیرمقیم در بریتانیا به وزارت دارایی اعلام کرده است. هرچند این کار غیرقانونی نبود؛ اما رسانه‌ای‌شدن آن ریشی سوناک، وزیر دارایی بریتانیا را در موقعیت دشواری قرار داد و همسرش را ناگزیر به پرداخت مالیات بر درآمدی کرد که تنها در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۱.۶ میلیون پوند بود. استعفای سوناک از کابینه بوریس جانسون در ماه جولای که در اعتراض به بحران مشروعیت و کارایی آن رخ داد، سرآغاز خروج وزرا و استعفای جانسون شد.
سوناک در رقابت برای کسب رهبری حزب محافظه‌کار، در هریک از پنج دور رأی‌گیری پارلمانی پیروز شد تا به همراه لیز تراس به مراحل نهایی راه یابد؛ اما در رقابت با تراس شکست خورد؛ ولی اکنون با کناررفتن رقبا این امکان را پیدا کرده تا به بالاترین جایگاه سیاسی ممکن در بریتانیا و حزبش برسد.
پس از افشای وضعیت مالیاتی همسرش، ریشی سوناک در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی‌نیوز، خودش را به ویل اسمیت، بازیگر مشهور هالیوود، تشبیه کرد که در مراسم اسکار روی سن رفت و به کریس راک، مجری برنامه، سیلی زد. یکی دیگر از اتفاقات عجیب هم وقتی بود که ساعتی پس از اعلام کاهش عوارض بنزین، جلوی عکاسان و فیلم‌برداران، یک خودروی نسبتا ارزان‌قیمت کیا ریو را بنزین زد؛ خودرویی که بعدا معلوم شد از یکی از کارکنان سوپرمارکت قرض گرفته بوده و مجانی بنزین زده است. او همچنین در مصاحبه دیگری گفته بود از گرانی اجناس بی‌خبر نیست؛ چراکه او، همسرش و دو دخترشان «هرکدام نان خودشان را در خانه دارند».
)
نظر شما