گروه بانک و بیمه پایگاه خبری تحلیلی راداراقتصاد، مرتضی عزتی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفت و گو با رادار اقتصاد در این خصوص توضیح داد که چرا نظام بانکی از اعطای وام های خرد چندان حمایت نمی کند، وی در این باره گفت: بانک مرکزی حتی در جزیی ترین شرایط مربوط به پرداخت وام ها دخالت می کند. به هر حال بانکها برای جذب تسهیلات و توانایی پرداخت سود به سپرده گذاران با هم رقابت می کنند، چون بانک مرکزی در این شرایط رقابتی دخالت می کند بانکها به راحتی نمی توانند تصمیمات و ابلاغیه های بانک مرکزی را فوری دور بزنند، از سوی دیگر به دلیل عدم تقارن نرخ تورم و سود بانکی، سپرده چندانی جذب نمی شود که وام دهی راحت صورت بگیرد.
وی در ادامه افزود: از سوی دیگر، دولت و مشخصا وزارت اقتصاد دائما نظام بانکی را موظف به اعطای تسهیلات خرد می کند اینجا می توانیم بگوییم در اولین قدم شاهد وجود تناقضات آشکاری در سیاست گذاری رسمی هستیم که در دولت و بانک مرکزی اتخاذ می شود.
مرتضی عزتی درباره عملکرد بانک مرکزی در این موضوع خاطر نشان کرد: بانک مرکزی محدودیت هایی برای اعطای وام های خرد پیش پای بانکها می گذارد به عنوان مثال مشخص می کند به این پنج مدل وام نباید به درخواست کنندگان داده شود. از سوی دیگر وقتی دولت به بانکها وام هایی با سودهای بسیار کم برای ازدواج، فرزند آوری، خرید مسکن و... تحمیل می کنند و چون اعطای این دسته از وام ها برای بانکها صرفه اقتصادی ندارد بانک نیز تمایلی به پرداخت وام خرد به مردم ندارد چرا که منافع خود را به عنوان یک بنگاه اقتصادی دنبال می کند و در صورت زیان قطعا بانکهای ورشکسته باید از دور فعالیت خارج شوند.
عزتی در خصوص تناقض های آشکار بین سیاست های بانک مرکزی و دولت گفت: سیاست های بانک مرکزی هم با سیاست های وزارت اقتصاد تناقض زیادی دارد به طوری که برخی از سیاست ها به صورت آشکارا مانع منفعت بانکها شده و بانکها را متضرر می کند. ازسوی دیگر اگر بانکها وام ندهند و سودی دریافت نکنند نمی توانند سود سپرده گذاران خود را پرداخت کنند، وقتی بانک مرکزی محدودیت هایی برای اعطای وام خرد به مردم ایجاد می کند، بانکها تسهیلات خود را به کسانی می دهند که یا به آنها در بازگشت پول و سود اعتماد دارند یا با آنها ارتباط بیشتری دارند و یا اینکه وام ها را به شرکت های زیر مجموعه خود و افراد معدودی در جامعه می دهند که دارای وثیقه های سنگینی هستند.
استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: به هر حال یکی از وظایف ذاتی بانکها اعطای تسهیلات و دریافت سود تسهیلات است. اگر بانک مطمئن باشد بازپرداخت تسهیلات خرد مطمئن است، ضمن اینکه بانکها کمتر دچار ضرر و زیان می شوند و کمتر پول دست تسهیلات گیرنده می ماند، چون وقتی پول کمتر دست تسهیلات گیرنده بماند به این معناست که خلق پول کمتری رخ داده است بنابراین برای اعطای وام های خرد تمایل بیشتری از خود نشان می دهند.
وی در پایان گفت و گو خاطر نشان کرد: مولفه های بسیاری در این موضوع باید مورد نظر قرار بگیرد تا علاوه بر حمایت از مردم، کسب و کارهای خرد در دریافت وام های خرد، نظام بانکی نیز دچار زیان نشود و دولت و مجلس نیز تکالیف سنگینی به بانکها تحمیل نکند که از توان آنها خارج باشد و بانک مجبور شود تسهیلات خود را فقط به زیر مجموعه هایش بدهد و مردم در این بازی، بی نصیب از دریافت وام و تسهیلات خرد باشند.
نظر شما