به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد؛ نشست تخصصی الگوی مطلوب بانک قرض‌الحسنه در نظام مالی جمهوری اسلامی ایران به مناسبت هفته بانکداری اسلامی در عصر دیروز در موسسه اندیشه ورزان برگزار شد.
نکول نیم درصدی در وام‌های قرض الحسنه
مصباحی مقدم رئیس شورای فقهی بانک مرکزی طی این نشست اظهار کرد: تامین مالی خرد باید از طریق بانک‌ها انجام بشود. البته بانک نیازی به قرض الحسنه ندارد و آنچه حائز اهمیت بوده، مجوز اعطای قرض الحسنه است. به عبارت دیگر اگر به بانک‌های مجوز اعطا و مدیریت منابع به منظور پرداخت قرض الحسنه بدهند، بانک مالک منابع محسوب می‌شود و می‌تواند از منافع کسب شده اقدام به اعطای تسهیلات قرض الحسنه کند. در حقیقت باید از جانب سپرده‌گذاران وکالت ارائه قرض الحسنه و فعالیت‌های این‌چنینی را داشته باشند.
مصباحی مقدم گفت: در حال حاضر حدود هزار قرض الحسنه تحت نظارت نظارت بانک مرکزی بوده و در مقایسه تسهیلات قرض الحسنه و بازرگانی می‌بینیم با اینکه گیرندگان قرض الحسنه، عمدتا بی بضاعت هستند اما کمترین میزان بدهی از این نوع تسهیلات ایجاد شده است؛ ضریب نکول در قرض الحسنه‌ها حدودا نیم‌درصد است و این در حالی بوده که ۷۰ درصد تسهیلات اعطایی از سوی بانک‌های تجاری تبدیل به بدهی شده است و بانک‌ها نیز در چنین شرایطی تنها می‌توانند زمان آن را تمدید کنند.
محمدجواد محقق نیا عضو هیات مدیره بانک سپه در ادامه این نشست تخصصی مطرح کرد: قرض الحسنه نماد بانکداری اسلامی است چرا که بانکداری اسلامی با رعایت گذاره‌ها و ساختارهای فقهی و اخلاقی ابزارهایی را طراحی کرده است و بحث ایثار و انفاق که یکی از مهمترین بحث های اسلامی بوده، در ذات اعطای وام قرض الحسنه نهفته است.
عضو هیات مدیره بانک سپه ادامه داد: فردی که از منافع مالی خود گذشت می‌کند به نوعی ایثار انجام داده است و اگر فرهنگ قرض الحسنه به حاشیه برود به این معناست که فرهنگ اسلامی در حال کمرنگ شدن است، بنابراین باید به گسترش این اهم توجه بیشتری بشود.
محقق نیا افزود: در یک دهه اخیر سهم قرض الحسنه‌ها حدود ۶ الی ۷ درصد بود اما اکنون به زیر ۲ الی ۳ درصد رسیده است که علت آن مربوط به تضعیف وضعیت اقتصادی و همچنین به حاشیه رفتن فرهنگ اسلامی است؛ از این رو باید در تجهیز و تخصیص منابع اهتمام بیشتری داشت.
عضو هیات مدیره بانک سپه گفت: بعضا دیده می‌شود که نهادهای ناظر همکاری لازم را در گسترش این فرهنگ ندارند، به طور نمونه در سالیان گذشته بانک مرکزی به بانک قرض الحسنه مهر اقتصاد اجازه ایجاد حساب جاری را نمی‌داد که این موضوع فعالیت‌های آن را زیرسوال می‌برد و متضاد با سیاست‌های گسترش این نوع فعالیت است.
محقق نیا در خاتمه سخنان خود طی این نشست تخصصی مطرح کرد: طرح‌های مطالعاتی خوبی در این زمینه صورت گرفته است که می تواند شرایط بهتری را برای فعالان این حوزه به ارمغان بیاورد که از جمله آن می توان به ترکیب وقف و قرض الحسنه و یا هبه و قرض الحسنه اشاره کرد.
ساختار بانک‌های تجاری و قرض الحسنه باید تفکیک بشود
محمد حسن حسین زاده مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه رسالت نیز در ادامه این نشست بیان کرد: آمار نشان می‌دهد بانک‌های قرض الحسنه نسبت به صندوق‌های فعال در این زمینه، کاراتر و شدنی‌تر هستند و می توانند اقدامات بزرگ‌تر و موثرتری را انجام بدهند کما اینکه بسیاری از طرح‌های بزرگ به واسطه این بانک‌ها به ثمر رسیده است. بانک‌های تجاری، اعطای تسهیلات قرض الحسنه را به عنوان یکی از محورهای فعالیت نمی‌دانند و آن را به عوان یک دارایی ارزان قیمت تلقی می کنند در حالی که با گسترش فرهنگ قرض الحسنه تمامی بخش‌های جامعه منتفع می شود.
مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه رسالت تاکید کرد: تفاوت دیدگاه بانک‌های تجاری و قرض الحسنه این الزام را به وجود می‌آورد که ساختار آنها تفکیک بشود و باید آن را به عنوان نظام و نهاد خدماتی برای عام مردم معرفی کرد.
حسین زاده در ادامه ابراز کرد: افتتاح حساب سرمایه گذاران در بانک های قرض الحسنه، صرفا به منظور انجام اقدامی خیرانه نیست و بعضا به دنبال اخذ خدمات و کسب منفعت‌های جانبی هستند.
لازم به ذکر است، این نشست با همکاری بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، بانک قرض‌الحسنه رسالت، دانشکده معارف اسلامی، اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و اندیشکده اقتصاد ایران برگزار شد.
نظر شما