گروه صنعت پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، موضوع واردات خودروی خارجی که مصوب مجلس بود، مساله ای که نمایندگان مجلس آن را ایجاد رقابت برای صنعت خودروسازی کشور عنوان کردند، اما وزیر صمت تا پایان سال ۱۴۰۰ با واردات خودرو، حتی خودروی دست دوم خارجی هم مخالفت کرد .در موضوع واردات بدون ارز داخلی یا واردات با منشاء ارز خارجی که نمایندگان مجلس بر آن تاکید داشتند سوال این است که آیا بدون ارز داخلی امکان واردات است؟ و واردات با ارز خارجی پیامدهای ثانویه ای برای خروج ارز و فشارهای ناشی از این موضوع برای اقتصاد به دنبال ندارد؟.امیر حسین کاکایی عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت و کارشناس بازار و اقتصاد صنعت خودرو در این گفت وگو به چند پرسش ما پاسخ داده است.
در مصوبه ای که مجلس شورای اسلامی برای حمایت از صنعت خودروسازی کشور و حمایت از مصرف کننده داشت، اجازه واردات خودرو آن هم به شرط عدم استفاده از ارزهای داخلی با این عنوان که منشاء ارز باید خارجی باشد، قید شده بود. هر چند که بنا بر گفته وزیر صمت تا پایان سال ۱۴۰۰ اجازه واردات خودرو حتی دست دوم هم داده نمی شود اما برای توضیح هر چه بهتر این موضوع ممکن است توضیح دهید آیا امکان واردات خودرو با ارز خارجی وجود داشت؟
این سخن یک دروغ بزرگ است که بگوییم در واردات خودروی خارجی هیچگونه ارز داخلی مورد استفاده قرار نمی گیرد. به عبارت بهتر می توان گفت اصلا کلمه ارز داخلی و خارجی بی معنی است و مشخص نیست برچه اساسی چنین موضوعی مطرح شده است.
مجلس بر این موضوع تاکید داشت که قطعه و خودرو صادر شود و در ازای آن همه می توانند خودروی دست دوم وارد کنند، آیا در صورت موافقت با واردات خودروی خارجی، چنین امکانی داشتیم؟
اگر ما به همین راحتی قادر به صادرات قطعه و خودرو بودیم، چرا خود خودروسازان قطعه و خودرو صادر نمی کردند تا ارز مورد نیازشان را از این راه سهل و آسان تامین کنند و با این حجم از مشکلات دست و پنجه نرم نکنند؟ اگر چنین چیزی ممکن بود چرا صنعت تولید خودروی کشور با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کند. ضمن اینکه اگر مسائل به این راحتی حل و فصل می شود در حال حاضر، اولویت برای کشور واردات قطعه است یا واردات خودروی دست دوم؟ اگر واقعا ما توان صادرات قطعه داریم چرا تا کنون نتوانسته ایم قطعاتی صادرکنیم که در ازای آن قطعات مورد نیازمان را وارد کنیم تا خودروهای ناقص کف پارکینگ ها تکمیل و به صاحبانش داده شود. پس اولویت برای ما واردات قطعه است نه خودرو. از این جهت می توان گفت آنچه درباره ارز با منشاء داخلی و خارجی گفته شد مشخص نبود برچه اساسی بیان شده است.
واردات خودرو با ارز منشاء خارجی اگر محقق می شد چه فرآیندی بر این موضوع مترتب می گشت؟ سرنوشت این صادرات و وردات آن هم در شرایط تحریمی و تحریم بانکی و کمبود ارز مورد نیاز کشور چه می شد؟
اگر درباره واردات خودرو با ارزی که منشاء خارجی دارد، همان خواسته نمایندگان مجلس صحبت کنیم مثلا می توان گفت نمایندگان به دنبال این بودند که ایرانیان خارج نشین ثروتمند خودرو وارد کشور کنند، آن هم با ارز خودشان، نه ارزی که از ایران تهیه و تامین می شود. تا اینجای کار هیچ مشکلی وجود ندارد اما باید به این سوال اساسی پاسخ دهیم که کسی که خودرو وارد می کند آیا برای کمک به مردم و به عنوان یک امر خیرخواهانه دست به چنین تجارتی می زند یا برای کسب سود؟ واضح است اولین هدف هر سرمایه گذاری کسب سود بیشتر است. قطعا با سود کسب شده نیز در ایران سرمایه گذاری نمی کنند، بخصوص در شرایط بد اقتصادی و تحریمی. اگر اینگونه بود که به راحتی خودرو وارد کنند و ارز را از کشور بیرون نبرند، تجار ایرانی و خارج نشینان ثروتمند سال های گذشته که ممنوعیت واردات خودرو نداشتیم می توانستند وارد چنین تجارتی شوند. بنابراین کسی که خودروی خارجی وارد ایران می کند، متعاقب آن مایل است اصل پول وسود را به ارز و دلار تبدیل کرده از ایران خارج کند.
یعنی اینجا کار گیر می کند و امکان واردات خودروی خارجی آن هم با ارز با منشاء خارجی را غیر ممکن می کند؟
قطعا همینگونه است. مثلا اگر شما ده هراز دلار وارد کشور کنید با تعرفه و هزینه های حمل ونقل و... که به کالای وارداتی شما افزوده میشود نزدیک به ۴/۲ قیمت خودرو تغییر می کند، یعنی حجم پول افزایش می یابد. به عبارت دیگر، خالص ارزی که از کشور خارج می شود همان اصل و سود تجارتی است که با واردات خودرو به ایران صورت گرفته است. بنابراین در مجموع ارز از کشور خارج می شود، چه بخواهیم، چه نخواهیم. اگر غیر از این بود ما تا کنون مشکل قانونی برای واردات خودرو به ایران نداشته ایم. در حال حاضر نیز برای واردات خودرو مشکل قانونی نداریم. جلوی واردات خودرو به کشور برای جلوگیری از مصرف ارز گرفته شد نه به دلیل ممنوعیت قانونی. به محض اینکه وزیرصمت اراده کند می تواند مجوز واردات خودرو را صادر کند اما در حال حاضر به دلیل مشکل محدودیت های ارزی کشور چنین اجازه ای داده نمی شود. پس هر آنچه درباره ارز با منشاء خارجی گفته شده، حرف نشدنی است. مشکل واردات خودرو نیست، مشکل زمانی آغاز می شود که تاجر و فعال اقتصادی می خواهد ارز خود را از کشور بیرون ببرد.
نظر شما