کالبدشکافی معمای قیام تورم

راز معمای قیام تورم در ایران با کالبدشکافی رشد پایه پولی و نقدینگی افشا شده است. پیش‌بینی می‌شود درصورتی که دولت جلوی رشد ۴۰ درصدی نقدینگی را نگیرد و نتواند آن را به محدوده ۲۷ درصد میانگین چندسال اخیر، کاهش دهد، حجم نقدینگی در پایان مرداد سال آینده به ۵۵۰۰ هزار میلیارد تومان برسد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از همشهری - روزنامه همشهری، سیدابراهیم رئیسی پیش از این بارها از تیم اقتصادی دولت خواسته تا جلوی پیشروی پایه پولی و چاپ پول پرقدرت و تورم ساز را بگیرد. تاکنون سیاست ضدتورمی دولت شفاف اعلام نشده، با این حال هم وزیر اقتصاد و هم رئیس کل جدید بانک مرکزی، قول داده اند که تورم را مهار کنند. ماه های باقیمانده از سال ۱۴۰۰، زمان طلایی تیم اقتصادی دولت برای ایجاد یک دور برگردان در مسیر پایه پولی و نقدینگی است. کسری شدید بودجه دولت و ناترازی بانک ها از یک سو و افت درآمدهای نفتی ایران این فرضیه را تقویت می کند که احتمالا در ماه های آینده امکان حمله به تورم دشوارتر شود.
 

آمارها چه می گوید؟

بانک مرکزی با انتشار جدیدترین گزیده آمارهای اقتصادی اعلام کرد؛ حجم نقدینگی در پایان مرداد ۱۴۰۰ به رقم ۳۹۲۱ هزار میلیارد تومان رسید که نشان می دهد تنها در مرداد ماه ۱۰۱ هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان بر حجم نقدینگی اضافه شده است، به بیان روشن تر ثانیه ای ۳۸میلیون تومان؛ دقیقه ای ۲ میلیارد و ۲۷۲ میلیون تومان ، هر ساعت ۱۳۶ میلیارد تومان و در یک روز ۳ هزار و ۲۷۳ میلیارد تومان.

براساس برآورد بانک مرکزی، رشد نقدینگی در پایان مرداد امسال نسبت به مرداد پارسال ۳۹.۱ درصد ، نسبت به پایان سال گذشته ۱۲.۸ درصد و نسبت به تیرماه امسال ۲.۷ درصد بود، پیش بینی می شد با این روند فزاینده، حجم نقدینگی در پایان تابستان امسال از مرز ۴۰۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کند. داده های جدید می گوید؛ پایه پولی در مرداد ماه امسال ۵۱۵ هزار و ۹۴۰ میلیارد تومان بوده که با ضریب فزاینده ۷.۶ برابری باعث رسیدن حجم نقدینگی به ۳۹۲۱ هزار میلیارد تومان شده است. رشد پایه پولی به گفته بانک مرکزی در پایان مرداد امسال نسبت به مرداد سال گذشته ۴۲.۱ درصد و نسبت به اسفند پارسال ۱۲.۴ درصد بوده که نشان می دهد رشد پایه پولی در نتیجه استقراض دولت در ماه های خرداد تا مرداد امسال براساس قانون مصوب مجلس از رشد نقدینگی سبقت گرفته است. آمارها نشان می دهد خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی در مرداد امسال نسبت به مدت مشابه پارسال ۲۹.۳ درصد، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی ۲۰۷ درصد و مطالبات بانک مرکزی از بانک ها ۶.۸ درصد رشد کرده است. از کل حجم نقدینگی بی سابقه ایران در پایان مرداد امسال ۱۹.۹ درصد آن پول و ۸۰.۱ درصد شبه پول بوده و سهم سپرده های کوتاه مدت بانکی از کل شبه پول ۲۸.۸ درصد، سپرده های یک ساله ۲۶.۶ درصد و سپرده های دوساله هم ۱۶.۵ درصد برآورد شده و فقط ۶ درصد از کل شبه پول به سپرده های قرض الحسنه اختصاص یافته  است.
 

ردپای استقراض دولت

نشانه هایی از استقراض دولت از بانک مرکزی هم در گزیده های جدید آماری دیده می شود تا جایی که بدهی دولت به بانک مرکزی از ۸۴هزار میلیارد تومان در مرداد ۹۸ به ۹۹ هزار میلیارد تومان در پایان مرداد سال ۹۹ و در آخر مرداد امسال به رقم ۱۶۵.۵ میلیارد تومان رسیده که رشد بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان مرداد امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷.۴ درصد و نسبت به اسفند پارسال هم ۴۴ درصد برآورد شده است.

این گزارش حاکی است: در گزیده آمارهای اقتصادی بانک مرکزی، تازه های دخل و خرج بودجه عمومی دولت شامل درآمدهای مالیاتی، میزان درآمد ارزی کشور از محل فروش نفت و فرآورده های نفتی و همچنین کسری تراز عملیاتی بودجه دولت از بهمن سال ۹۷ به بعد منعکس نشده است. برخی برآوردها نشان می دهد که بودجه امسال دولت با کسری دست کم ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی مواجه خواهد شد.
 

تجارت به دلار یا به کیلو؟

آمارهای ماهانه صادرات و واردات گمرکی ایران در ۵ ماه نخست بیانگر این است که بیشترین میزان واردات در تیرماه به میزان ۴.۱میلیارد دلار و کمترین میزان هم مربوط به مرداد به ارزش ۲ میلیارد دلار یعنی نصف ماه قبل از آن بوده و در کل ۵ ماه نخست امسال ۱۳ میلیون و ۸۱۹ هزار تن کالا به ارزش ۱۶ میلیارد و ۶۳۱ میلیون دلار وارد کشور شده که ارزش هر تن کالای وارداتی ۱۲۰۳ دلار برآورد می شود. از سوی دیگر تا پایان مرداد امسال ۱۷ میلیارد و ۶۶۱ میلیون دلار کالا ازجمله میعانات گازی صادر شده که نشان از مثبت بودن تراز تجاری دارد اما ارزش هر تن از کالاهای صادراتی ایران ۳۸۸دلار بوده و در این مدت ۴۵ میلیون و ۴۷۴ هزار تن کالا از کشور خارج شده است.
 

وضعیت بدهی های ایران

میزان بدهی های خارجی ایران در پایان مرداد براساس سررسید اولیه به ۸ میلیارد و ۸۴۰ میلیون دلار معادل ۷ میلیارد و ۵۵۵ میلیون یورو برآورد شده که ۲ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار بدهی های خارجی کوتاه مدت و ۶ میلیارد و ۳۶۰ میلیون دلار بدهی های میان مدت و بلندمدت است. همچنین بانک مرکزی متوسط نرخ فروش هر دلار آمریکا در بازار آزاد ایران در مرداد را ۲۵ هزار و ۵۳۱ تومان اعلام کرده است.

۲۰ مهر ۱۴۰۰ - ۱۴:۳۲
کد خبر: 20900

برچسب‌ها

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha