رتبه جهانی ۷۰ ایران در شاخص ریسک به بازده صنعت ساخت و ساز

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد، مؤسسه تحقیقاتی فیچ نمره صنعت ساخت و ساز ایران را به لحاظ بازده ۴۷.۲ از ۱۰۰ و از لحاظ ریسک ۳۲.۶ از ۱۰۰ برآورد می کند و ایران را در رتبه ۷۰ میان ۱۰۵ کشور جهان از نظر این شاخص قرار می دهد.

مؤسسه فیچ سولوشنز (Fitch Solutions) این تحلیل را در جدیدترین نسخه گزارش خود از بازار ساخت‌وساز ایران و دورنمای آن در ده سال آینده (نسخه سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۰) مطرح کرده است.

رادار اقتصاد این گزارش که وضعیت ساخت‌وساز در ایران طی سال ۲۰۲۰ را بررسی کرده و چشم اندازی از این صنعت تا سال ۲۰۲۹ ارائه داده را در دو قسمت منتشر می‌کند. قسمت اول گزارش را از اینجا مشاهده کنید.

در قسمت دوم گزارش، شاخص ریسک به بازده صنعت ساختمانی ایران و جمع‌بندی نکات مهم گزارش ارائه شده است.

در این قسمت آمده علاوه بر تحریم‌ها که بُعد خارجی دارند، فساد اداری، بوروکراسی پیچیده و پارتی‌بازی نیز در داخل ریسک فعالیت در ایران را افزایش می‌دهند. اما ایران به لحاظ جمعیتی، سطح بالای شهرنشینی و جمعیت نسبتاً ثروتمند جذابیت خوبی برای سرمایه‌گذاران دارد.

قسمت دوم گزارش به شرح زیر است:

درحالی که امید چندانی به لغو تحریم‌ها علیه ایران وجود ندارد و همچنان شیوع ویروس کرونا به شدت اقتصاد این کشور را تحت تأثیر قرار داده است، پیش‌بینی کرده‌ایم صنعت ساخت‌وساز ایران طی ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ رکود را تجربه کند. رشد این صنعت در سال جاری منفی ۵.۱ درصد و در سال آینده منفی ۱.۲ درصد خواهد بود. افت شدید قیمت نفت توانایی دولت برای ارائه بسته‌های محرک اقتصادی را محدود کرده و پولی برای هزینه‌کردن در پروژه‌های زیرساختی باقی نگذاشته است.

نکات مهم

* پیش‌تر انتظار داشتیم بخش ساخت‌وساز ایران رشد منفی ۲ درصدی را در سال ۲۰۲۰ تجربه کند، اما با شیوع کرونا این رقم را منفی ۵.۱ درصد پیش‌بینی می‌کنیم. صنعت ساخت‌وساز ایران هم‌اکنون تحت تأثیر بازگشت تحریم‌های آمریکا است. تحریم‌ها باعث افت درآمدهای نفتی ایران، تشدید سیاست‌های تثبیت مالی و کاهش توان مالی دولت برای حمایت از پروژه‌های عمرانی شده است. شیوع ویروس کرونا همه چیز را بدتر کرده است. براین‌اساس فعالیت‌های ساختمانی کُند شده، سرمایه‌گذاری کاهش یافته و حمایت دولت از این بخش رنگ باخته است.

* قیمت جهانی نفت در نتیجه شیوع کرونا افت قابل‌ملاحظه‌ای داشته است. بازار نفت همچنان با مازاد عرضه روبرو است. این بدان معناست که درآمدهای نفتی ایران بیش‌ازپیش کاهش خواهد یافت. تاکنون شاهد افت ۷۰ درصدی درآمد نفتی ایران نسبت به نوامبر ۲۰۱۸ بوده‌ایم.

* درحالی که رشد منفی بیش از ۴ درصد را برای اقتصاد ایران طی سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی کرده‌ایم، انتظار داریم در سال ۲۰۲۱ با ازمیان‌رفتن شوک ناشی از شیوع کرونا و رنگ باختن تحریم‌ها شاهد به ثبات رسیدن وضعیت اقتصادی ایران باشیم. اما به دلیل ناتوانی دولت برای سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌ها بعید است بخش ساخت‌وساز ایران در این سال وارد رشد مثبت شود؛ بنابراین پیش‌بینی کرده‌ایم این بخش رشد منفی ۱.۲ درصدی را در سال ۲۰۲۱ تجربه کند.

شاخص ریسک به بازده

در پایان این گزارش به بررسی شاخص ریسک به بازده در بخش زیرساختی ایران می‌پردازیم. این شاخص میزان خطرات سرمایه‌گذاری را در مقایسه با سود انتظاری بررسی می‌کند. بخش زیرساختی ایران با توجه به مشکلاتی که با آن روبرو است نمره خوبی در شاخص ریسک به بازده دریافت نمی‌کند. البته در سال‌های بعد با توجه به کاهش اثرات شیوع کرونا، رنگ باختن تحریم‌ها و با توجه به تقاضای بالا وضعیت ایران در این شاخص بهتر خواهد شد.

ریسک‌هایی که متوجه سرمایه‌گذاران است قابل‌توجه می‌باشد. علاوه بر تحریم‌ها که بُعد خارجی دارند، فساد اداری، بوروکراسی پیچیده و پارتی‌بازی نیز در داخل ریسک فعالیت در ایران را افزایش می‌دهند. اما ایران به لحاظ جمعیتی، سطح بالای شهرنشینی و جمعیت نسبتاً ثروتمند جذابیت خوبی برای سرمایه‌گذاران دارد.

در هر حال ایران در شاخص ریسک به بازده بخش زیرساختی رتبه‌ای بهتر از ۷۰ در میان ۱۰۵ کشور جهان و رتبه‌ای بهتر از ۱۰ در میان ۱۴ کشور منطقه به دست نیاورده است. نمره ایران به لحاظ بازده ۴۷.۲ از ۱۰۰ و نمره ایران به لحاظ ریسک ۳۲.۶ برآورد شده است. در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا چهار کشور الجزایر، عراق، لیبی و یمن از نظر شاخص ریسک به بازده بخش زیرساختی در رتبه پایین‌تری نسبت به ایران قرار دارند.