محدودیت دامنه نوسان مانع از بازگشت بازار سرمایه/ شعار سال سرمشق نانوشته مسئولان!/بخش مهمی از مشکلات ناشی ازمقررات زائد و قوانین قدیمی و عقب مانده است

احمد جانجان کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با زهرا فعله گری خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد با اشاره به شعار" تولید، پشتیبانی‌ها و رفع مانع‌ها" و نحوه تحقق آن در بازار سهام اظهار کرد: شعارهای سالی که توسط رهبر معظم انقلاب انتخاب می شود بسیار مدبرانه و متناسب با شرایط کشور است اما متاسفانه در اجرای این شعارها مشکل اساسی داریم. مسئولان کارهایی که دلخواه خودشان است را با پوششی به نام شعار سال پیش می‌برند و به کارهای حاشیه‌ای همچون چاپ بنر و ... اکتفا می‌کنند. شعارهایی که تعیین می‌شود اهدافی قابل دست‌یابی است اما برای رسیدن به این اهداف و کسب نتیجه باید اقداماتی فراتر از کارهای فعلی انجام شود.

جانجان ادامه داد: اگر خواهان افزایش تولید و پیش‌روی در این زمینه هستیم باید پشتیبانی‌ها ارتقاء یابد. در واقع برای افزایش پشتیبانی‌ها باید موانع موجود برطرف شود تا عرصه برای تولیدکنندگان باز باشد. برای رفع موانع دولت باید دست از دخالت بردارد و سهم اجرایی خود را کاهش و در عوض نظارت‌ها را افزایش دهد. با تقویت جنبه نظارتی دولت دستوالعمل‌های بهتری را در جهت بهبود شرایط تولید اتخاذ کند.  

وی در تکمیل سخنان خود افزود: به‌طور نمونه اکنون در بازار سرمایه  تعداد کارگزاری‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌ها، سبدگردان‌ها و ... به شدت اندک است و بازارگردان‌ها توان کافی برای انجام وظایف خود ندارند. بازارگردان اغلب نمادهای معاملاتی شرکت سهم آشنا بوده و این خود حاکی از این معضل است؛ چراکه به‌طور منطقی توان بازارگردانی این حجم از سهام‌های بزرگ را نخواهد داشت و در نهایت از کیفیت و انجام صحیح وظایف خود دچار مشکل می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد: ما نیاز به سبدگردان‌ها، بازارگردان‌ها و کارگزاری‌های بیشتری داریم و هنوز این سوال که چرا مجوز کارگزاری‌ها آزاد نمی‌شود، بدون پاسخ منطقی باقی مانده است. اکنون تعداد شرکت‌های فعال در این زمینه نسبت به حجم بازار سهام اندک است و این موضوع رقابت را از بین می‌برد. انتظار می‌رود که در بازار سهام در بحث عرضه و تقاضا مطابق مکانیزم اصولی خود رفتار کند و این بازار پیش‌روی دیگر بازارها باشد. اگر خواهان اجرای حقیقی شعار سال هستیم باید این مانع‌ها از بین برود.

جانجان بیان کرد: با اشاره به اینکه انحصار در صدور مجوز می‌تواند حتی به بدنه بازار سهام نیز لطمه‌وارد کند، ادامه داد: درمورد شرکت‌های کارگزاری حداقل نیاز به ۳۰ کارگزاری دیگر احساس می‌شود و با از بین بردن انحصار شرکت‌هایی که قادر به ارائه خدمات بهتری هستند، بازار را از آن خود می‌کنند. این موضوع می‌تواند سهامداران و سطح کیفی بازار سرمایه را منتفع کند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر قوانین و مقررات زائد و اشتباه بسیاری در بازار سرمایه وجود دارد که باید در راستای رفع موانع این موضوع مورد بررسی و پیگیری قرار بگیرد.  قواعد زائد در مسائل دیگری همچون محدودیت دامنه نوسان و حجم مبنا دیده می‌شود. بازار سرمایه به‌طور حدودی در ۹ ماه گذشته روند فرسایشی و نزولی دارد در حالی که چنین اتفاقی در بازارهای جهانی به این شکل زمان‌بر و به‌کندی شکل نمی‌گیرد. به بیان دیگر در بازار جهانی اگر افت ۷۰ درصدی پیش رو باشد نهایتا طی یک ماه این اتفاق افتاده و پس از آن مسیر جدیدی را طی خواهد کرد.

جانجان گفت: اتفاقی همانند ریزش در کشورهای توسعه یافته هم رخ می‌دهد و بخشی از ماهیت آن به حساب می‌آید. کما اینکه دیدیم ترامپ در پایان ریاست جمهوری خود اعلام کرد که با رفتن او اقتصاد آمریکا دچار سقوط می‌شود و همین اتفاق نیز افتاد. بی‌شک حجم اقتصاد چندین برابر بازار سرمایه است اما پس از مدتی بازار بورس و اقتصاد آمریکا دوباره به مسیر و روال همیشگی خود بازگشت. بنابراین نباید با ایجاد محدودیت در دامنه نوسان اصلاح آن را دچار تعویق ۹ ماهه کنیم.

وی معتقد است: بخش عمده‌ای از مشکلاتی که داریم مربوط به مقررات زائد و قوانین قدیمی و عقب مانده است. مصوبات پی در پی برای یک ماده قانونی اضافه شده است که مخاطب را دچار سردرگمی می‌کند. متاسفانه مقررات کنونی جامعیتی ندارد و دچار ضد و نقیض‌های بسیاری است. به‌طوری که گاهی مصوبه‌ای را وضع کرده‌اند که با مصوبه و یا ماده دیگری مغایر بوده و به منظور رفع اشکال به وجود آمده دست به وضع قانون دیگری کرده‌اند.

کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد: مقررات زائد به صورت درختی شاخ و برگ گرفته و روز به روز بر حجم آن افزوده می‌شود که این موضوع باعث شده تا بی انضباطی مالی و فساد اداری به وجود آمده است. این کلاف سردرگم زمینه چشم‌ پوشی‌های بی‌جا و فریب را به وجود می‌آورد.  

وی بیان کرد: تمامی این موارد به خودی خود می‌تواند باعث مانع تراشی در تولید و دیگر بخش‌های مربوط آن شود و کشور علاوه بر تحریم‌های خارجی دچار خودتحریمی داخلی می‌شود. در حقیقت انرژی که تحریم داخلی از تولید کنندگان می‌گیرید بسیار هنگفت‌تر از تحریم‌های خارجی است.  

جانجان گفت: این شعار باید ضریب پیدا کند و برای تمام افراد ملموس باشد. اینکه رهبر انقلاب چندین سال متوالی شعار سال را مبنی بر رونق تولید انتخاب می‌کند یعنی هنوز مسئولان ما نتوانستند به طور واقعی اقدامی سازنده در این راستا انجام دهند. جای دارد از آنها پرسیده شود اگر این شعار را معیار و الگوی وظایف خود قرار نمی‌دادید، چه رفتاری از شما سر میزد؟ با کمی بررسی متوجه خواهیم شد که شعارها در ساال‌های اخیر در حد یک سرمشق نانوشته برای مسئولان باقی مانده است.